«Το Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο» Αφιέρωμα στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…»
Συνεχίστηκε την Τρίτη 8 Δεκεμβρίου, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», και θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Η διάλεξη που αφορούσε στο 4ο μέρος από το αφιέρωμα στην «Ελληνική αρχαιότητα», πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, χωρίς την συμμετοχή ακροατηρίου και μεταδόθηκε ζωντανά από το διαδίκτυο, μέσα από το κανάλι του «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» στο YouTube.
Βασικά θέματα της διάλεξης ήταν το αρχαίο ελληνικό θέατρο, η γέννησή του και η θεαματική του εξέλιξη, όσο και οι μάχες των Ελλήνων κατά των Περσών μέσα από το βλέμμα του Αισχύλου.
Το θέατρο γεννήθηκε στην Ελλάδα και αποτελεί μέρος της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Έχει τις ρίζες του στη λατρεία του Διονύσου, με την απόδοση διθυράμβων, από έναν χορό, με λυρική μορφή και αφηγηματικό περιεχόμενο.
Στην Αθήνα του 6ου π.Χ. αιώνα γεννιέται ο Θέσπις, ο πρώτος ηθοποιός επάνω στον πλανήτη γη. Είχε μια πρωτότυπη σκέψη, να σταθεί απέναντι στον χορό και να του αντιμιλάει, να αναπτύξει έναν διάλογο χωρίς ο ίδιος να τραγουδάει, αλλά χρησιμοποιώντας πεζό λόγο.
Έτσι, εισήγαγε τον ρόλο του ηθοποιού για πρώτη φορά. Και την ιδέα του την παρουσίασε στην πρώτη γιορτή που έγινε προς τιμήν του Διόνυσου στην Αθήνα, το 534 π.Χ.
Ο Πεισίστρατος, που ήταν τότε τύραννος στην Αθήνα, θεσπίζει την γιορτή του Διόνυσου. Εκεί εμφανίζεται ο χορός να πει τον διθύραμβο, εφαρμόζεται για πρώτη φορά η ιδέα που είχε ο Θέσπις, όπου κάθεται απέναντι από τον χορό και αρχίζει να τους μιλάει, κι έχουμε έτσι την γέννηση του θεάτρου.
Έτσι ξεκινάει το μεγάλο ταξίδι του θεάτρου, στην ανθρώπινη ιστορία. Κάτω από τον γενικό όρο δράμα, δημιουργήθηκαν τρεις τύποι, η τραγωδία, η κωμωδία και το σατυρικό δράμα.
Η τραγωδία δεν αφορούσε τον οποιοδήποτε, αλλά βασιλιάδες και ήρωες της μυθολογίας, οι οποίοι από την καλή τους μοίρα, ξέπεφταν στην κακή. Και για να γίνει αυτό προφανές, χρησιμοποιούνταν στην τραγωδία ένας πιο ανεβασμένος λόγος, ένας ανώτερος, εκλεπτυσμένος λόγος.
Στην κωμωδία, η κατάσταση αφορούσε τους καθημερινούς ανθρώπους, οι οποίοι από την κακή τους μοίρα, πηγαίνανε σταδιακά στην καλή. Γι’ αυτό, ο λόγος της κωμωδίας ήταν καθημερινός, αγοραίος και βλέπουμε έτσι στην κωμωδία να υπάρχει η ανάλογη φρασεολογία.
Το σατυρικό δράμα, ήταν ένα ξεχωριστό έργο, όπου τον κύριο ρόλο τον έπαιζαν οι σάτυροι, ο χορός του Διόνυσου και υπήρχε κέφι, αχαλίνωτος ερωτισμός, τρομερή διασκέδαση και ήταν ο αντίποδας της τραγωδίας.
Το θέατρο είναι μια καθαρά θρησκευτική γιορτή και η θρησκεία για τους Έλληνες ήταν κάτι ενοποιητικό. Μέσα από την θρησκεία, έκαναν πολλά επιτεύγματα, διοργανώνουν ολυμπιακούς αγώνες, δημιουργούν το θέατρο. ‘Όλα αυτά τα έκαναν με ελεύθερο και ασυμβίβαστο πνεύμα.
Σταμάτης Μιχαλακόπουλος