ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΥΣΣΗΣ ΠΑΤΗΡ ΠΑΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΝΥΣΣΑΕΩΝ ΦΩΣΤΗΡ
Η Εκκλησία μας δεν εορτάζει μόνον τους Αγίους, αλλά και μεγάλους Πατέρας, οι οποίοι έγιναν φορείς της Παραδόσεως και του ήθους της Εκκλησίας.
Ένας επιφανής και άριστος θεολόγος, ένας πονεμένος και ταλαντούχος ρήτορας, στύλος της Ορθοδοξίας, εορτάζεται στις 10 Ιανουαρίου, είναι ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Εγεννήθη στην Νεοκαισάρεια του Πόντου (335-395μ.Χ.) και ήταν αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου. Διακρινόταν για την ιδιοφυΐαν του και κατά τον Υμνογράφον ήταν «… άβυσσος σοφίας και γνώσεως θησαυρός…».
Τι χαρίσματα, του έδωσεν ο Κύριος! Τα χρησιμοποιεί όλα προς δόξαν Θεού. Σπούδασε σε μεγάλες σχολές της εποχής του, αλλά μετά τον θάνατον του πατέρα του, μαθητεύει κοντά στα αδέλφια του, Βασίλειον και Μακρίνα και μυείται στην αλήθειαν της χριστιανικής πίστεως. Η θεολογική του σκέψις, άφησε την σφραγίδα του στα θεολογικά γράμματα. Αν και ακολούθησε τον έγγαμον βίον, έχασε νωρίς την σύζυγόν του και ακολούθησε την μοναχικήν ζωήν, όπως και η αδελφή του Μακρίνα, επιφανής Χριστιανή και ασκήτρια.
Ο Γρηγόριος ήταν ένας φιλοσοφημένος θεολόγος, χρησιμοποίησε όμως την φιλοσοφίαν του στη διακονία της ευαγγελικής αληθείας. Εις ηλικίαν σαράντα ετών χειροτονείται Επίσκοπος Νύσσης. (Νύσσα ήταν κωμόπολις της Καππαδοκίας).
Στα έργα του, ως προτεραιότητα έθεσε την αντιμετώπισιν των προβλήμάτων του ανθρώπου στην καθημερινότητά του και την λύσιν τους σύμφωνα με την διδασκαλίαν του Θεού. Δεν γράφει για να εντυπωσιάσει, ούτε παρουσιάζει τον Θεόν ως τιμωρόν, αλλά ως έναν φιλεύσπλαχνον, Θεόν της αγάπης, της φιλανθρωπίας, ο οποίος δεν απογοητεύει τον άνθρωπον, αλλά τον οδηγεί στην Βασιλείαν του Θεού. Ο βίος του και τα έργα του, είναι γραμμένα σε τόμους βιβλίων και δεν περιγράφονται σε λίγες γραμμές
Το συγγραφικόν του έργον πλούσιον και τα έργα του κατατάσσονται εις δογματικά, ερμηνευτικά, ασκητικά, λόγους και επιστολές. Όλα είναι αποστάγμα σοφίας και από την εν Χριστώ εμπειρία του.
Επιγραμματικά θα μιλήσομε, για την έννοιαν της λέξεως «Χριστιανός», όπως την αναλύει ο Άγιος Γρηγόριος. Η λέξις αυτή, όπως και η λέξις Χριστιανισμός, παράγονται από την λέξιν Χριστός, που σημαίνει βασιλιάς. Είναι αυτός που έχει βασιλικόν αξίωμα, και κοσμείται από τις αρετές, «αγάπη, πραότητα, σωφροσύνη, σοφία, δύναμις, αλήθεια, αγαθότητα, σωτηρία» και από άλλες παρόμοιες. Όσοι άνθρωποι έλαβαν αυτό το όνομα σημαίνει, ότι ετιμήθηκαν από τον Θεόν. Άρα οι Χριστιανοί πρέπει να έχουν στον χαρακτήρα τους και στην συμπεριφορά τους όλες τις ιδιότητες του Χριστού, τις οποίες έχει το όνομά τους. Αν δεν το αποδεικνύει έμπρακτα ο Χριστιανός, τότε υποκρίνεται και γίνεται αφορμή να κατηγορηθεί ο Θεός μεταξύ των απίστων. Ο Κύριος είπεν «να γίνεσθε τέλειοι, όπως είναι τέλειος και ο ουράνιος Πατέρας σας» (Ματθ. Ε΄45). Όποιος λοιπόν αποκαλεί τον Θεόν, Πατέρα, πρέπει να εξομοιωθεί στην τελειότητα των αγαθών που υπάρχουν σε Εκείνον. Για να εξομοιωθεί η ταπεινή φύσις με την μακαριότητα, πρέπει ο άνθρωπος, να τηρεί τις εντολές του Θεού, για να οδεύει προς την ζωήν των αρετών και την βίωσιν των αληθειών του Χριστιανισμού. Έτσι θα απολαμβάνει την τιμήν, να λέγεται «Χριστιανός».
Και λίγα λόγια για την εορτήν των Θεοφανείων, από το ωραιότατον Κάθισμα της εορτής. Σε αυτό ο Υμνογράφος περιγράφει πολύ παραστατικά το γεγονός της Βαπτίσεως:
«Θεοφανείας ο καιρός, Χριστός επέφανεν ημίν, εν Ιορδάνη ποταμώ, δεύτε αντλήσωμεν πιστοί, ύδωρ αφέσεως των αμαρτιών ημών, Χριστός γαρ εν σαρκί επεδήμησε, το πρόβατον ζητών το θηριάλωτον (το χαμένο πρόβατον) και ανευρών εισήγαγεν ως εύσπλαχνος, εις τον Παράδεισον αύθις (αμέσως), Χριστός εφάνη εις Ιορδάνην και τον κόσμον εφώτισεν».
Και ο Άγιος Γρηγόριος συμπληρώνει: «Ήλθεν ο Κύριος στην γην εξ ουρανού, για να ανυψώσει τον άνθρωπον εις τον ουρανόν. Η αναδημιουργία του ανθρώπου επιτελείται, διά μεν την αόρατον ψυχήν, διά του Αγίου Πνεύματος, διά δε το ορατό σώμα, με την παρουσία ύδατος, το οποίον αφθονεί στην δημιουργίαν. Και όπως ο Κύριος στην αρχικήν δημιουργίαν, έβγαλεν από τα νερά, από την άψυχην φύσιν, ζώα ολοζώντανα, τώρα με το Άγιον Βάπτισμα βγαίνει ο άνθρωπος καθαρός από τους ρύπους της αμαρτίας. Τα νερά έβγαλαν ψάρια, χωρίς λογικήν και τώρα εγεννήθησαν ιχθείς λογικοί και πνευματικοί».
Ο Μεγάλος Πατέρας επίσης, μας συμβουλεύει, με ποίον τρόπον πρέπει να εορτάζομεν τις εορτές. «Ας εορτάζομεν, όχι με δημόσιες πανηγύρεις, αλλά με τρόπον θεϊκόν. Όχι με τρόπον κοσμικόν, αλλά με υπερκόσμιον. Όχι τα της δημιουργίας, αλλά τα της αναδημιουργίας».
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, ας υμνήσωμεν και ημείς και να ευχαριστήσομε τον Θεόν της αγάπης, που φωτίζει δικαίους και αδίκους με το Άγιον Φως, ψάλλοντας «Είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον…». Αμήν.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΥΓΕΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ
Μαρία Τσακανίκα