Μετάνοια και θρήνος καρδιάς η προσευχή
Ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος Μπιαντσανίνωφ σημείωνε γιὰ τὴν προσευχὴ: «Γνώρισμα τοῦ φτωχοῦ ζητιάνου εἶναι νὰ ζητιανεύει καὶ γνώρισμα τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ἔγινε φτωχὸς μὲ τὴν πτώση, εἶναι νὰ προσεύχεται. Προσευχὴ εἶναι ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ πεσμένου καὶ μετανοημένου ἀνθρώπου στὸν Θεό. Προσευχὴ εἶναι ὁ θρῆνος τοῦ πεσμένου καὶ μετανοημένου ἀνθρώπου μπροστὰ στὸν Θεό.
Προσευχὴ εἶναι τὸ ξεχείλισμα τῶν ἐγκάρδιων ἐπιθυμιῶν, τῶν ἱκεσιῶν καὶ τῶν ἀναστεναγμῶν τοῦ πεσμένου καὶ θανατωμένου ἀπὸ τὴν ἁμαρτία ἀνθρώπου μπροστὰ στὸν Θεό.
Ἡ πρώτη ἐκδήλωση, ἡ πρώτη κίνηση μετανοίας εἶναι ὁ θρῆνος τῆς καρδιᾶς. Αὐτὴ ἡ προσευχητικὴ φωνὴ τῆς καρδιᾶς προηγεῖται τῆς προσευχῆς τοῦ νοῦ. Ἀλλὰ πολὺ σύντομα καὶ ὁ νοῦς, ἐπηρεασμένος ἀπὸ τὴν προσευχὴ τῆς καρδιᾶς, ἀρχίζει νὰ γεννᾶ προσευχητικοὺς λογισμούς.
Ὁ Θεὸς εἶναι ἡ μοναδικὴ πηγὴ ὅλων τῶν ἀληθινῶν ἀγαθῶν. Ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ μητέρα καὶ ἡ κεφαλὴ ὅλων τῶν ἀρετῶν ὡς μέσο καὶ κατάσταση ἐπικοινωνίας τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό».3