Η συμβολή των Σπετσών στην Ελληνική Επανάσταση

Οι Σπέτσες, ιστορικό νησί του Αργοσαρωνικόυ κοντά στην Αργολική χερσόνησο, έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση.

Το 1769 οι Σπέτσες συμμετείχαν στην επανάσταση της Πελοποννήσου, γνωστή ως Ορλωφικά, από τους αδερφούς Ορλώφ κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου (1768 – 1774).

Εδώ αρχίζει το έργο των αδερφών Ορλώφ οι οποίοι είχαν την ευθύνη να πείσουν τούς Έλληνες πρόκριτους καί κυρίως τους Μανιάτες για τις προθέσεις της Αικατερίνης περί απελευθέρωσης των Ελλήνων. Σχεδόν όλοι οι αγώνες γίνονταν με τη συνεργασία των Ρώσων, διότι τα Ελληνικά καράβια έπλεαν με τη Ρωσική σημαία. Ήταν η σημαία ευκολίας αλλά και ανάγκης, της εποχής εκείνης, διότι οι Ρώσοι είχαν κατοχυρώσει από τους Τούρκους άδεια ελευθεροπλοΐας με τη Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή.

Οι Σπετσιώτες μαζί με τους Μανιάτες αγωνίστηκαν γενναία αλλά τελικά νικήθηκαν, διότι οι Ρώσοι άφησαν τις Ελληνικές δυνάμεις ανοργάνωτες και διασκορπισμένες. Οι Τούρκοι έκαψαν το Καστέλι, την αρχοντική συνοικία των Σπετσών και την Εκκλησία της Παναγίας.

Η Μεγάλη Αικατερίνη τότε ανέθεσε στο Λάμπρο Κατσώνη την οργάνωση του στόλου της Μεσογείου. Ο Λάμπρος Κατσώνης κατά τη διάρκεια των Ορλοφικών κατατάχθηκε στο Ρωσικό στόλο και πήρε μέρος σε ναυτικές επιχειρήσεις κατά των Τούκων.

Διοικητής των Σπετσών και πρώτος των προκρίτων ήταν κατά την επανάσταση ο Χατζηγιάννης Μέξης και τα τέσσερα πλοία που έδωσε στόν αγώνα ήταν με Ρωσική σημαία. Επίσης η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα είχε στενές σχέσεις με τους Ρώσους.

Ο άνδρας της είχε βοηθήσει Ρώσους σε μια ναυμαχία εναντίων των Τούρκων. Οι Ρώσοι την τίμησαν μετά τον θάνατό της σαν Ναύαρχο του Ρωσικού Ναυτικού.

Τίτλος μοναδικός για γυναίκα.

Οι Κουτσαίοι, οι Μποτασαίοι είχαν και αυτοί Ρωσική σημαία στα πλοία τους. Η ευγνωμοσύνη των Καραβοκυραίων για τη βοήθεια των Ρώσων και της σημαίας τους, και η φιλία του Χατζηγιάννη Μέξη με τον Ιωάννη Καποδίστρια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.

Όταν άρχισε η Ελληνική Επανάσταση το 1821 οι Σπέτσες ήταν το πρώτο από τα τρία μεγάλα ναυτικά νησία (Υδρα – Σπέτσες – Ψαρά) που ύψωσαν το λάβαρο της Επανάστασης στις 3 Απριλίου του 1821 μετά τη Δοξολογία στο ναό του Αγίου Νικολάου. Ο Σπετσιώτικος στόλος αποτελούμενος από εμπορικά πλοία σπετσιωτών πήρε μέρος σε μεγάλο αριθμών ναυμαχιών όπως της Αρμάτας, καθώς και σε ξακουστούς αποκλεισμούς οχυρών, συγκεκριμένα του Ναυπλίου και της Μονεμβάσιας Την περίοδο αυτή κάνουν την εμφάνισή τους ηρωικά ονόματα, όπως Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα Ανδρέας Μιαούλης, Χατζηγιάννης Μέξης και ο Κοσμάς Μπαρμπάτσης. Τα ονόματα τα οποία σήμερα κατέχουν υψηλή θέση στην Ελληνική Ιστορία.

Τα επόμενα χρόνια οι Σπετσίωτες συνεχίζουν ακατάπαυστα τον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας μέχρι την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια,  του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος

Σωκράτης Καταφυγιώτης