Ο ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ
«Υμνώ σε Προκόπιε ηγλαϊσμένε…» (Ακροστιχίδα από το ποίημα Γερασίμου, β΄ Κανόνα εορτής).
Ο Άγιος Προκόπιος εορτάζει στις 8 Ιουλίου και λάμπει στο στερέωμα της Εκκλησίας, κατά τον Υμνωδόν «…ως άστρον τηλαυγές, δια πόνων αθλήσεως, φωτισμόν αληθείας, αστράπτεις τοις πέρασι, Προκόπιε ένδοξε». (στίχος Καθίσματος).
«Ουρανόθεν την κλήσιν έσχες, κατά Απ. Παύλον, μαθών τα εκούσια Πάθη, κήρυξ Αυτού ανεδείχθης και ζηλωτής, Μάρτυς Προκόπιε».
Η θαυματουργική κλήσις του Αγίου Προκοπίου από τον Κύριον, είναι παρόμοια με την κλήσιν του Αποστόλου Παύλου. Και οι δύο ήταν διώκτες του Χριστιανισμού, αλλά μετά την εκ Θεού κλήσιν, έγιναν Χριστιανοί και εκήρυξαν με ζήλον το Ευαγγέλιον.
Οι βίοι όλων των Αγίων, είναι θαυμαστά παραδείγματα, διότι είναι η συνέχεια της ζωής του Σωτήρος Χριστού. Για κάθε Άγιον, καθώς και για τον Άγιον Προκόπιον, η δύναμις του Σταυρού, είναι το αήττητον όπλον, με τον οποίον νίκησεν όλους τους ορατούς και αόρατους εχθρούς για την σωτηρία πάντων των Χριστιανών. Και όλοι εμείς «Συν πάσι τοις Αγίοις» (Εφ. 3,18), ημπορούμε να γνωρίσομεν και να ζήσομεν μαζί με τον Χριστόν. Κανένα είδος θανάτου τότε δεν ημπορεί να μας βλάψει, διότι οι Άγιοι, είναι σαν αλεξικέραυνα του θανάτου, όπως λέγει ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς. «η αγιότης είναι ζωή, η αμαρτωλότης θάνατος, η ευσέβεια είναι ζωή και η ασέβεια θάνατος».
Ο Άγιος και Μεγαλομάρτυς Προκόπιος εγεννήθη το έτος 290μ.Χ. κατά τους χρόνους του σκληρού διώκτου των χριστιανών, Αυτοκράτορος Διοκλητιανού, ο οποίος μεταχειρίστηκε τα σκληρότερα και απανθρωπότερα μέσα, για να εξαλείψει, από παντός προσώπου της γης, το όνομα του θείου κηρύγματος.
Ο πατέρας του Αγίου ήτο ευσεβής και η μητέρα του ασεβής, προσκυνούσα τα είδωλα. Όταν απέθανεν ο πατέρας του, η μητέρα του τον παρέδωσεν στον Αυτοκράτορα, του έδωσε χρήματα πολλά και του είπε να τιμήσει τον ειδωλολάτρη υιόν της, με ένα υψηλό αξίωμα. Αυτός αμέσως τον έκαμεν Δούκα της Αλεξανδρείας, με σκοπόν όμως να διώκει τους χριστιανούς.
Ο Προκόπιος μετέβαινε εις την Αλεξάνδρειαν, συνοδευόμενος από δύο άρχοντες αξιωματικούς, εβάδιζαν όμως νύκτα, επειδή η πεζοπορία ήτο δύσκολη την ημέραν, λόγω αφορήτου ζέστης. Ξαφνικά ακούστηκεν μίαν φωνή από τον ουρανόν, επαρουσιάσθη ο Κύριος μπροστά του και τον απειλούσε με θάνατον, επειδή πήγαινε να κάνει κακό στους Χριστιανούς.
Συγκλονισμένος ο Προκόπιος τον παρακαλούσε να του μιλήσει και να του φανερωθεί, για να δει ποιός είναι. Τότε έφάνη εμπρός του ένας Σταυρός από κρύσταλλο και μία φωνή να του λέει, «είμαι ο Εσταυρωμένος Χριστός». Και από τώρα δεν θα λέγεσαι πλέον Νεανίας, όπως ήταν το όνομά σου πρώτα, αλλά Προκόπιος, δηλ. θα προκόβεις, μέχρι να τελειώσεις το έργον σου.
(Είναι απαραίτητη η ετυμολογία της λέξεως Προκόπης. Η λέξις είναι σύνθετος, αποτελείται από την πρόθεσιν προ και το ρήμα κόπτω και παράγεται η λέξις προκόβω, εξ ου και Προκόπης, που σημαίνει: Αφού κόψω τα εμπόδια, που είναι μπροστά μου, προχωρώ, άρα προοδεύω). Επομένως το όνομα Προκόπιος είναι ταυτόσημο με την προκοπή.
Μετά λοιπόν από αυτό το θαύμα, πίστεψε, έγινε Χριστιανός, κατενόησεν όλον το μυστήριον της θείας οικονομίας και έλαβεν επίγνωσιν της πίστεως. Όταν γύρισε στα Ιεροσόλυμα κατεσκεύασεν ένα Σταυρόν και τον προσεκύνησεν. Όταν επέστρεφεν μετά από μία νικηφόρον μάχην κατά των Σαρακηνών, η μητέρα του είδεν την μεταστροφήν του στην αληθινήν πίστιν, τον πρόδωσε στο Αυτοκράτορα, ο οποίος τον φυλάκισεν και τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια.
Στην συνέχειαν τον οδήγησαν στον ναό των ειδώλων, αλλά με την προσευχή του, συνέτριψεν τα είδωλα. Όταν είδαν το θαύμα, επίστευσαν πολλοί στον Χριστόν, τους οποίους ο Αυτοκράτορας αποκεφάλισεν.
Ο βίος, του εορτάζοντος Αγίου, άρχισε επί της γης με την Ανάστασιν του Κυρίου. Ήταν μία συνεχής μάχη, κατά των δυνάμεων του σκότους και δεν τελείωσε με τον θάνατον του, αλλά με την δύναμιν του Σταυρού, έγινε πολίτης του ουρανού για να ζήσει αιώνια. Και η μητέρα του, Θεοδοσία, βλέποντας το μαρτύριον του υιού της επίστευσεν και εθανατώθην διά ξίφους. Εορτάζει την ιδίαν ημέρα με τον Υιόν της,
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, όλοι είμεθα καλεσμένοι εις τον αγιασμόν και την σωτηρίαν της ψυχής μας, ας διαφυλάξομεν αυτόν τον θησαυρόν της Ορθοδόξου πίστεως και να μιμηθούμε τον Άγιον στην υπομονή, στο θάρρος, στην τόλμη.
Μαζί με τον ιερόν Υμνωδόν, ας δοξάσομεν τον Κύριον και ας ικετεύσομεν τον Μεγαλομάρυρα Προκόπιον «Προστάτευσον πάντας θαυματουργέ, εκ νόσων ποικίλων και εκ του κορωνοϊού, υγείαν παράσχου θεηγόρε και προκοπήν βίου Προκόπιε». (ωδή α΄).
Μαρία Τσακανίκα