Αφιέρωμα στον Γιώργο Σωτηρόπουλο Και το πνευματικό στέκι «Η Πειραϊκή Φωλιά του Βιβλίο»

«Δει ας πόλεις κοσμείν

ούκ αναθήμασι αλλά ταις ων πολιτών αρεταί»

Ο Ελεάτης φιλόσοφος ΖΗΝΩΝ διετύπωσε το απόφθεγμα τούτο, που απλά σημαίνει πως οι αρετές των πολιτών μιας πόλεως στολίζουν καλλίτερα μια πόλη από ανδριάντες και μάρμαρα.

Αυτή ήταν η έκθεση που μας ζητήθηκε ν’ αναπτύξουμε κάποτε στο σχολείο, τη μακαρία νεανική, μαθητική εποχή.

Μα τούτο τι σχέση έχει με τη σημερινή μας ζωή εδώ στον Πειραιά, που ανανεώνεται από στιγμή σε στιγμή; Ούτε κάν από  μέρα σε μέρα.

Έχει και παραέχει φίλοι μου και για το νόημα το βαθύ, που διαχρονικά μένει αξεπέραστο και για την ψυχρή πεζότητα που κυριαρχεί βάναυσα στην σύντομη ζωή μας.

Γιατί διαβαίνοντας την οδό Κολοκοτρώνη, παρατήρησα με νοσταλγική λύση που χθες είχε στο Νο 90, το βιβλιοπωλείο η «ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ» του Γιώργου Σωτηρόπουλου.

Τώρα ο πανδαμάτωρ χρόνος έπαυσε, εσιώπησε, τερματίζοντας τη ζωή του.

Και πράγματι δεν ήταν ένα απλό εμπορικό κατάστημα, που πουλούσε βιβλία στους βιβλιόφιλους συμπολίτες μόνον.

Ήταν κάτι παραπάνω, κάτι πολύ περισσότερο.

Η πώληση του εντύπου ήταν η εμφανής πρακτική εμπορική λειτουργία που κάλυπτε τις ανάγκες της βιοποριστικής του αποστολής.

Στον πυρήνα του όμως, βαθειά μέσα του, υλοποιούσε πλέρια το αξίωμα που απορρέει από το ρητό του ΖΗΝΩΝΑ.

Ήταν ένα πνευματικό λουλούδι που λειτουργούσε ακατάπαυστα και άνοιγε καθημερινά τα φύλλα του ζωντανεύοντας πνευματικές αρετές που διατύπωναν τα χείλη των πνευματικών ανθρώπων, διαφόρων επιπέδων, αλλά αρμονικώς ταιριασμένων που ανάσταινε την ράθυμη Ελεατική σκέψη και έμπαινε σιγά – σιγά στη ζωή των ακουόντων σαν αλλαγή και σαν σάλπισμα.

Στο βιβλιοπωλείο του Γιώργη Σωτηρόπουλου έλεγες πως είσαι και συ πολυδιαβασμένος, ένοιωθες πως ήσουν πραγματικά φιλόλογος, ένας αμετανόητος λάτρης αξιών, ηθών, εθίμων, παραδόσεων, που περπατούσε στον Πειραιά και ανέπνεε λεύτερα τον μυροβόλο της ιστορίας αέρα.

Τα λόγια, οι σκέψεις και το πνεύμα των ακροάσεων που καθημερινά διεδραματίζοντο από το μόνιμο όμιλον των εξαίρετων, διακεκριμένων, κοινωνικών λειτουργών του καταστήματος, έφευγαν σαν δροσάτα νάματα και καταπλημμυρούσαν το εσωτερικό μας.

Αισθανόμασταν κυριολεκτικά πλήρεις από τα πνευματικά συμπεράσματα των ιεροφαντών εκείνων, που αντανακλούσαν το αληθινό, λεύτερο και μείζον διδασκαλείο του καταστήματος.

Στο οποίο προσερχόμενοι, απολαμβάναμεν πνευματικήν δύναμιν και όχι λίγο αγαλλώμεθα.

Χαιρόμεθα λοιπόν γιατί γινόμαστε άξιοι να γνωρίσουμε αρετές που δεν τις ξέραμε.

Αντιλαμβανόμεθα πλήρως την σημασία και το νόημα του ρητού. Και το πόσο αστράπτει η αρετή των πολιτών μας πόλης, έναντι και των πλέον μεγαλοπρεπών κουφών στολισμών,

Μέσα στις πνευματικές εκείνες συνεστιάσεις λικνιζόταν ατσαλένια η μέχρι πρότινος ράθιμη θέλησή μας. Δεν είμαστε πια με σιδερένιους κάβους δεμένοι σφικτά στις δέστρες των βιοπορισικών υλικών αναγκών.

Παίρναμε  πνοή κι ανδρεία και ξεφεύγαμε την όποια περιχαράκωση της μίζερης καθημερινότητας.

Χρειαζόμεθα και σαν άτομα και σαν πόλεις, πηγές δημιουργικής έμπνευσης και χειραγωγήσεις σε έργα που να ικανοποιούν την φυσική ανθρώπινη δράση και να εμπνέονται από το θείο στον άνθρωπο πνεύμα.

Ήταν πηγή ανανέωσης, δημιουργική, απόλυτα απαραίτητη και ελεύθερη, αβίαστα φωτολάμπουσα η πνευματική σύναξη του βιβλιοπωλείου «Η ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ» που την στερηθήκαμε άδοξα τώρα που την είχαμε μεγαλύτερη ανάγκη. Αφού το πλοίο της ζωής άρχισε να κάνει νερά και η φουρτούνα όλο και δυναμώνει.

Και το ερώτημα είναι: «Θα μπορούσε άραγε ένα πάρκο της πόλης, όσο μεγάλο και νάναι -σάματις ελάχιστα έχουμε και κείνα μικρά- να αντιγράψει, αναπαραγάγει και εμπνεύσει την πνευματική ακτινοβολία των υψηλών ανθρώπων του ομίλου Γεωργίου Σωτηρόπουλου, που επέβαλλαν, μετουσίωσαν και πλημμύριζαν την καρδιά και τον νουν με αξίες και αρετές; Θα μπορούσε κάτι άλλο πούχει η πόλη να δώσει στους πικραμένους σημερινούς πολίτες που η μίζερη εποχή μας έχει περιχαρακώσει, τη δύναμη και το θάρρος της διακρινούσης επιτυχίας, εκείνης που με την λάμψη της –σαν ακτίνα λέϊζερ- διαπερνά τον κρύσταλλο και φαίνεται ολικότης;

Ήταν ένα όνειρο το βιβλιοπωλείο εκείνο του Σωτηρόπουλου, που ξεκίνησε τη δεκαετία του 50 και για μένα που το έζησα λίγο, μοιάζει όνειρο ακόμα.

Σήμερα όμως το πρωΐ, ναι πρωΐ, γιατί η καλή΄μέα και η κακή μέρα τότε φαίνεται, έκλεισε. Ήρθαν τα χρόνια, παρήγαγε ο κόσμος τους, μαζί ου και η σεβαστή πνευματική ομήγυρη. Μέσ’ από τα κλειστά τζάμια ου, πρόλαβα να δω τις σκιές τους να φεύγουν. «Ποιος ξέρει» σκέφτηκα, «θα υπάρξει κάπου αλλού σην πόλη τέτοιο πνευματικό εφαλτήριο;».

Ψύχρα κάνει στην πόλη μας, ακόμα και τώρα με το καυτό καιρό που έχουμε!

Ψύχρα, ψύχρα πολλή και έχει παγώσει η ζωή από τα κρύα!

Μα έχουμε ελπίδα να βρούμε την δεύτερη ευκαιρία;

Χαράλαμπος Δρακάτος

Ερευνητής, Λογοτέχνης, Ποιητής, Ιστορίκος