Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΩΝΑΣ ΕΝ ΤΗ ΚΟΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΗΤΟΥΣ
Στις 14 Σεπτεμβρίου εορτάζει και πανηγυρίζει η Εκκλησία μας την Ύψωσιν του Τιμίου Σταυρού, την ωραιότητα της Εκκλησίας. Μία ημέρα, που αποτελεί ανάμνησιν του Πάθους και της Σταυρώσεως του Χριστού. Η ύψωσις του Τιμίου Σταυρού έγινε έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ, ώστε να αγιαστεί ολόκληρος η φύσις, γι΄ αυτό τα άκρα του Σταυρού, καταλήγουν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντος.
Στις 21 Σεπτεμβρίου, εορτάζεται η Απόδοσις της Εορτής του Σταυρού, αλλά και η μνήμη του Προφήτου Ιωνά, (700π.Χ.), διότι αυτός προτύπωσε το σημείον του Σταυρού, ευρισκόμενος στην κοιλία του κήτους.
Το παράδοξον αυτό γεγονός υμνεί ο ιερός Υμνογράφος στην καταβασία της στ΄ ωδής και εκφράζει τα βαθύτατα θρησκευτικά του συναισθήματα. Η ωδή, η οποία ακολουθεί, είναι τροπάριον των Καταβασιών, ψάλλεται στον Όρθρον της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως. «Τον τύπον του θείου Σταυρού, Ιωνάς εν κοιλία του κήτους τεταμέναις παλάμαις προδιαχειρίζεται».
Ο Ιωνάς ανήκει στους μικρούς προφήτας και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για τον βίον του. Το βιβλίον, της Π.Δ. «Ιωνάς», έγινε γνωστό, λόγω της ιερής δραματικότητός του. Είναι πλούσιο σε διδάγματα και συνδυάζει προφητεία και ιστορία.
Λίγα λόγια για τους προφήτας. Οι προφήτες ήταν άνθρωποι του Θεού, τους οποίους έστελνε ο Κύριος στην γη, για να συνετίσουν τους ανθρώπους, όταν αυτοί παραβίαζαν τους νόμους Του.
Έτσι και στον Ιωνάν έδωσεν εντολήν ο Κύριος, να κηρύξει στην πόλιν Νινευή τον λόγον Του, (Π.Δ.Ιωνάς1,2), διότι η κακία των ανθρώπων έφθασε μέχρι τον Θεόν και ήλθεν πλέον η στιγμή της καταστροφής τους. Ο Ιωνάς εφοβήθηκε να πάει, προσπάθησε να φύγει, διότι νόμιζε, ότι μπορούσε να κρυφτεί απ΄ Αυτόν που «τα πανθ΄ ορά». Επιβιβάστηκε λοιπόν σε ένα πλοίο, με πορεία προς την πόλιν Θαρσίς. Ο Κύριος, όμως που κυβερνά την φύσιν, είδε την παρακοή του και με έναν Του λόγον, διέταξεν την θάλασσα να σηκώσει τρικυμίαν. Όλοι οι επιβαίνοντες εφοβήθηκαν και έρριξαν κλήρον για να δούν, ποίος είναι ο υπεύθυνος του κακού. Ο κλήρος πέφτει στον Ιωνάν, που είχεν παρακούσει την διαταγήν του Θεού. Τον ρίχνουν στην θάλασσα και ένα θαλάσσιον κήτος τον καταπίνει, αλλά δεν τον τρώγει. Αμέσως έπαψε η τρικυμία και τα νερά γαλήνεψαν.
Ο Ιωνάς, στην κοιλίαν του κήτους απλώνει τα χέρια του σε σχήμα σταυρού και παρακαλεί το Θεόν να τον σώσει. Με την κίνησιν αυτή, προτυπώνει το σημείον του Σταυρού. Στην κοιλίαν του κήτους έμεινε τρεις ημέρες και τρεις νύκτες και την τρίτην ημέρα τον έβγαλε στην στεριά σώο και αβλαβή.
Η παραμονή του Ιωνά στην κοιλίαν του κήτους, είναι ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα της Π.Δ. Διότι διά θείας επεμβάσεως, παραβιάστηκαν οι νόμοι των φυσικών φαινομένων. Το θαυμαστόν και παράδοξον είναι ότι επί τρεις ημέρας έμεινεν ο Ιωνάς στην κοιλίαν του κήτους και όχι μόνον δεν προήλθεν ο θάνατός του από την έλλειψιν οξυγόνου, αλλά εβγήκεν σώος και αβλαβής. Είναι ένα γεγονός υπερφυσικόν, αλλά πρέπει να το σεβόμαστε, γιατί είναι ανερμήνευτον με την ανθρώπινην λογικήν.
Την περιπέτεια του Ιωνά την περιγράφει και ο Ευαγγελιστής Ματθαίος (12,40), «…ο Ιωνάς ο προφήτης, εν τη κοιλία του κήτους τρεις ημέρας και τρεις νύκτας, ούτως έσται ο Υιός του ανθρώπου, εν τη καρδία της γης τρεις ημέρας και τρεις νύχτας». Το θαύμα του Ιωνά του προφήτου, προεικονίζει τον Υιόν του Θεού, ο οποίος θα μείνει στον τάφον και τα βάθη της γης, επί τρία ημερονύκτια.
Ο Ιωνάς, αφού βγήκε σώος και αβλαβής από το κήτος, μετανοεί και πηγαίνει στην πόλιν Νινευή και διδάσκει τον λόγον του Θεού. Οι Νινευίτες πιστεύουν, νηστεύουν σαράντα ημέρες και μετανοούν. Ο Θεός βλέποντας την ειλικρινή μετάνοια τους, από μεγάλη αγαθότητα αλλάζει την απόφασίν του, και τους σώζει από την καταστροφήν. Κεντρική ιδέα του γεγονότος είναι, η παγκοσμιότητα του Θεού και η πανανθρώπινη συγκατάβασίς Του. Στο κείμενο της προφητείας του Ιωνά, δεν αναφέρεται μόνον η προτύπωσις του Σταυρού, αλλά και το ιεραποστολικόν κήρυγμά του. Εκήρυξεν όχι μόνον σε Ισραηλιτικόν έδαφος, αλλά και σε ξένες χώρες.
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, τα βιβλία της Αγίας Γραφής είναι ανώτερα από οποιανδήποτε γλώσσαν και από οποιονδήποτε συγγραφέα και αν εγράφησαν. Είναι θεόπνευστα, με αξίες αιώνιες και ωφέλιμες σε όλους, διότι περιέχουν «την εκ Θεού αποκαλυφθείσαν αλήθειαν».
Ας γίνομεν και ημείς μελετητές των Αγίων Γραφών, για να είναι η ψυχή μας γεμάτη από έναν ανεκτίμητον θησαυρόν.
ΕΥΧΟΜΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗΝ ΜΑΣ
Μαρία Τσακανίκα