Το έργο euPolis στον Πειραιά
Το έργο euPolis (www.eupolis-project.eu) έχει επιτύχει ένα σημαντικό ορόσημο. Τέσσερις πόλεις επίδειξης Front-Runner (FR): Κοπεγχάγη, Λότζ, Βελιγράδι και Πειραιάς πραγματοποίησαν έρευνες σε πολίτες πλησίον επιλεγμένων τοποθεσιών, με στόχο να χαρτογραφήσουν τις καθημερινές αστικές προκλήσεις των κατοίκων. Οι έρευνες συνοδεύτηκαν με εκπαιδευτικά εργαστήρια αποσκοπώντας στην ευρεία συμμετοχή των κάτοικων. Ένας από τους βασικούς πυλώνες του έργου είναι η λήψη αποφάσεων από κάτω προς τα πάνω (bottom-up) στη διαδικασία πολεοδομικού σχεδιασμού.
Το έργο euPolis εισάγει μια καινοτόμο φιλοσοφία πολεοδομικού σχεδιασμού μέσω λύσεων βασισμένων στη φύση (Nature Based Solutions -NBS) για να ενδυναμώσει τη φυσική βιοποικιλότητα στις πόλεις και να βελτιώσει τη δημόσια υγεία και τη συνολική ευημερία των πολιτών. Η αλληλεπίδραση με τους πολίτες και στις τέσσερις πόλεις παρείχε πληροφορίες για τις διαφορετικές προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζουν οι κάτοικοί τους.
Στον Πειραιά, η ομάδα έρευνας του euPOLIS κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η περιοχή επίδειξης είναι περιοχή υπερτοπικού ενδιαφέροντος και πολλοί επισκέπτες χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις για δραστηριότητες εκπαίδευσης, αθλητισμού και ψυχαγωγίας. Τα κύρια προβλήματα που εντοπίζονται είναι η έλλειψη καθαριότητας, η έλλειψη χώρων πρασίνου και αναψυχής (πάρκα, χώροι συνάντησης κ.λπ.), η μη βιώσιμη αστική κινητικότητα, τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια, η έλλειψη πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, η έλλειψη χώρων στάθμευσης, η μη αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων, το κυκλοφοριακό και η ηχορύπανση. Επιπλέον, οι ερωτηθέντες σχετικά με την περιοχή της Ακτής Δηλαβέρη -Μικρολίμανου πιστεύουν ότι στις τοποθεσίες επίδειξης θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν πρόσθετες πολιτιστικές, αθλητικές, εκπαιδευτικές και συλλογικές δραστηριότητες της τοπικής κοινότητας.
Οι παρευρισκόμενοι ερωτήθηκαν σχετικά με το σχολικό συγκρότημα των Ραλλείων Πειραματικών Δημοτικών Σχολείων και την αναγκαιότητα για φυτεύσεις στις αυλές των σχολείων αλλά και τη σημασία της ποιότητας και της ποσότητας της υφιστάμενης φύτευσης. Οι απαντήσεις αναφέρουν ότι «η παρουσία πρασίνου είναι απαραίτητη και συμβάλλει στη βελτίωση του μικροκλίματος και της ποιότητας του αέρα στο προαύλιο του σχολείου», καθώς και ότι «είναι σημαντικό τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με τα φυτά». Επίσης, εκτιμούν πως η παρουσία πρασίνου στο σχολείο συμβάλλει στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των μαθητών και, η πλειοψηφία, πιστεύει ότι θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση της σχολικής επίδοσης των μαθητών και στη διατροφή τους.
Το euPOLIS είναι μέλος μιας ομάδας τεσσάρων άλλων συγγενών έργων, συμπεριλαμβανομένων των GO GREEN ROUTES, IN-HABIT και VARCITIES, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του H2020 «Οραματικές και ολοκληρωμένες λύσεις για τη βελτίωση της ευημερίας και της υγείας στις πόλεις». Εκτός αυτού, οι ειδικοί του euPOLIS κάνουν συνεχώς συνδέσεις με άλλα πιθανά παρόμοια ερευνητικά προγράμματα.
Όλα αυτά τα δεδομένα και οι κοινές προσπάθειες με άλλα παρόμοια έργα αποσκοπούν στην παροχή μίας ολιστικής καινοτόμου προσέγγισης που στοχεύει στην ενοποίηση των λύσεων βασισμένων στη φύση (NBS) με τις κοινωνικές πτυχές της υγιεινής διαβίωσης και της ευημερίας σε αστικά περιβάλλοντα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες προκλήσεις, η ομάδα των ειδικών του euPOLIS θα δημιουργήσει μία εξιδεικευμένη λύση NBS για κάθε τοποθεσία. Αυτά τα πειραματικά πάρκα μπλε και πράσινων φυσικών λύσεων θα χρησιμεύσουν ως βάση γνώσεων για τις άλλες πόλεις ανά τον κόσμο, για να τροποποιήσουν τη βάση του πολεοδομικού σχεδιασμού τους.
Δήμος Πειραιά,
Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πρασίνου, diax_prasino@piraeus.gov.gr, 210 4236145-208-243