Eβδομαδιαία Πολιτική – Οικονομική – Ναυτιλιακή – Φιλολογική εφημερίδα στην υπηρεσία των Δήμων του Πειραιά και των νησιών

ΑΠΟΨΕΙΣ

ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Γκανάσος ΓιάννηςἘπειδὴ καθημερινῶς γινόμεθα αὐτόπτες καὶ αὐτήκοοι μάρτυρες, στὴν κακοποίηση τῆς γλώσσας μας, ἐπιθυμοῦμε καὶ θέλουμε νὰ ὑψώσουμε τὴν φωνη μας, μαζὶ μὲ τοὺς χιλιάδες ἄλλους, οἱ ὁποῖοι τὰ αὐτὰ φρονοῦν καὶ τὰ αὐτὰ βιώνουν καὶ ὑπὸ τῶν ἰδίων πόθων ἐλαύνονται.

Ἡ σπουδαιότητα τῆς διασωθείσης Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Γραμματείας συνέβαλε ἀποφασιστικῶς στὴν (πρώτη) Ἀναγέννηση (τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος) στὴν Εὐρώπη, ἡ ὁποία Εὐρώπη, ἐξερχομένη καὶ ἀσθμαίνουσα ἀπὸ τὴν ὑπερχιλιετή πνευματικὴ νάρκη τοῦ Μεσαίωνος, ἐμβολιάσθηκε ἀπὸ τὰ μηνύματα τοῦ ἑλληνικοῦ στοχασμοῦ, τῆς ἑλληνικῆς φιλοσοφίας καὶ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας.

Κάθε κατάκτηση τοῦ μακροῦ καὶ πλουσίου παρελθόντος τῆς ἑλληνικῆς διανοήσεως καὶ δημιουργίας κατονομάσθηκε καὶ σηματοδοτήθηκε μέσω τῶν ἀντιστοίχων συμβόλων, ὅρων ἢ λέξεων, οἱ ὁποῖες βρίσκονται σὲ πλήρη αἰτιακὴ σχέση μὲ τὰ σημαινόμενα, τὰ ὁποῖα μεταφέρουν τὴν βαρεία καὶ συμπυκνωμένη συναισθηματικὴ καὶ ἐννοιολογικὴ φόρτιση ἡ ὁποία τοὺς προσδόθηκε. Σήμερα, ὅπως καὶ στὸ ἀπώτερο παρελθὸν σκεπτόμεθα καὶ ἐκφραζόμεθα μὲ τὰ ἴδια αὐτὰ λεκτικὰ σύμβολα.

Δὲν ὑπάρχει διαδικασία γνώσεως δίχως γλώσσα ὅπως δὲν ὑπάρχει σκέψη δίχως γλώσσα καὶ γλώσσα ἡ ὁποία νὰ εἶναι καθαρὸς κώδικας, δηλαδή, καθαρὸ τυπικὸ σύστημα, διότι ἡ γνώση δὲν μπορεῖ νὰ ἀναχθεῖ καὶ μόνον στὸν χειρισμὸ ἀλγορίθμων.

Κατὰ τὸν Ἕλληνα νομπελίστα ποιητή, Ἐλύτη:

«Ἐὰν ἡ γλώσσα ἀποτελοῦσε ἁπλῶς ἕνα μέσο ἐπικοινωνίας, πρόβλημα δὲν θὰ ὑπῆρχε. Συμβαίνει ὅμως ν’ ἀποτελεῖ καὶ ἐργαλεῖο μαγείας καὶ φορέα ἠθικῶν ἀξιῶν. Προσκτᾶται ἡ γλώσσα στὸ μάκρος τῶν αἰώνων ἕνα ὁρισμένο ἦθος. Καὶ τὸ ἦθος αὐτὸ γεννᾶ ὑποχρεώσεις. (Λόγος στὴν Στοκχόλμη, Ἐν λευκῶ, σ.327). Καὶ ἀκόμη ὅτι:

«Τὸ φαινόμενο τῆς γλώσσας, μὲ τὸν ἴδιο ἀκριβῶς τρόπο ποὺ ἕνα τοπίο δὲν εἶναι ἀκριβῶς τὸ ἄθροισμα μερικῶν δένδρων καὶ βουνῶν ἀλλὰ μιὰ πολυσήμαντη παρασημαντική, δὲν εἶναι καὶ ἐκεῖνο διόλου τὸ ἄθροισμα μερικῶν λέξεων – συμβόλων τῶν πραγμάτων ἀλλὰ μιὰ ἠθικὴ δύναμη ποὺ ἡ ἀνθρώπινη διάνοια τὴν κινητοποιεῖ, ὡσὰν νὰ προϋπάρχει ἀπὸ τὰ πράγματα, γιὰ νὰ δημιουργήσει ἴσα – ἴσα, καὶ ἔτσι μόνον αὐτὰ νὰ ὑπάρξουν..» (Τὸ χρονικὸ μιᾶς δεκαετίας. ΤΟ ΒΗΜΑ. 14 Μαΐου 2003).

Ἀπεμπολώντας ὅμως τὴν γλώσσα μας, ἀπεμπολοῦμε τὴν μακροβιότερη πνευματικὴ ἐπένδυση ἡ ὁποία εἶναι ἡ ἱστορία μας καὶ ὁ πολιτισμός μας. Καὶ οἱ λαοί, οἱ ὁποῖοι δὲν μερίμνησαν ἐγκαίρως νὰ διατηρήσουν τὴν ἱστορία τους καὶ ἄρα τὴν συλλογική τους μνήμη, χάνονται. Ἀφομοιώνονται ἀπὸ ἄλλους λαοὺς καὶ σβήνουν διὰ παντὸς ὡσὰν τὰ ρυάκια, τὰ ὁποῖα ἀργὰ καὶ ἀθόρυβα σβήνουν μόλις πέφτουν στὴν μεγάλη καὶ κοχλάζουσα ροὴ τῶν ποταμῶν, ἀποκτώντας πλέον τὸ χρῶμα τους καὶ τὴν ὑφή τους.

Περιφρουρώντας μὲ τὸν δέοντα σεβασμὸ τὸ ἑνιαῖο, ἀδιαίρετο καὶ διαχρονικὸ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, κύπτοντας ἐντός μας καὶ ἀναμετρώντας ξανὰ τὶς δυνατότητές μας, μποροῦμε νὰ στηθοῦμε ξανά, ζωντανὰ κύτταρα τῆς κοινωνίας, δημιουργώντας πνευματικὰ ἀγαθά, γιὰ ἐμᾶς καὶ τὰ παιδιά μας, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλους ὅσους ἐνστερνίζονται τῆς ἡμετέρας παιδείας.

Ἡ γλώσσα μας, δυστυχῶς, βάλλεται καὶ ὑποσκάπτεται παντοιοτρόπως ἀπὸ ἐχθροὺς καὶ φίλους, ἀλλὰ καὶ ἐδῶ εἶναι τὸ λυπηρό, καὶ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἰδίους.

Πιθηκίζοντας ἀφενὸς στὸν καθημερινό μας λόγο μετ’ ἀκηδίας, ἀφροσύνης καὶ ἐπιπολαιότητας ἕνα λόγο συνθηματικό, ἀποσπασματικό, χωρὶς εἱρμὸ καὶ ἀλληλουχία καὶ ἀφ’ ἑτέρου αὐτόπτες μάρτυρες στὸ συντελούμενο ἔγκλημα κατὰ τῆς γλώσσας μας, δεχόμεθα ἀδιαμαρτυρήτως τὴν καταλυτικὴ καὶ ἐπικίνδυνη ἐξάπλωση σὲ ἕνα πλῆθος περιοδικῶν καὶ ἐφημερίδων, ἑνὸς θρυμματισμένου ἀγγλόφιλου ὕφους, τόσον διαφορετικοῦ ἐκείνου τοῦ γνωστοῦ τῶν παλαιῶν καλῶν Ἑλλήνων συγγραφέων μας καὶ δημοσιογράφων, οἱ ὁποῖοι πονοῦσαν καὶ ἀγαποῦσαν τὸν τόπο αὐτό.

Ἡ ἀδράνει καὶ ἡ ἀμάθειά μας ἀγγίζουν τὰ ὅρια τῆς ὑποκρισίας, ὅταν μετὰ περισσῆς ἀναλγησίας κοπτόμεθα, δῆθεν διότι ἀπεμπολεῖται ἡ γλώσσα μας ἀπὸ κάποια ξένα κέντρα ἀποφάσεων, τὴν στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποία ἐμεῖς οἱ ἴδιοι γινόμεθα καθημερινῶς «ἀρνησίγλωσσοι». Καὶ ἀρνησίγλωσσος εἶναι μία νεότευκτη λέξη καὶ δὲν ὑπάρχει σὲ κανένα ἔγκυρο ἑλληνικὸ λεξικὸ γιὰ τὸν ἁπλούστατο, μοναδικὸ καὶ σημαίνοντα λόγο ὅτι οὐδέποτε στὸ παρελθὸν διανοήθηκε Ἕλλην τὴν ὕπαρξη ἀρνησιγλώσσου Ἕλληνος.

Γιάννης Σ. Γκανάσος

Ἐπειός

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *