ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΓΕΡ. ΛΟΓΙΩΤΑΤΟΠΟΥΛΟΣ, «ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΛΩΡΗΣ»

Στο πλούσιο συγγραφικό έργο του Φ.Λ., Προϊσταμένου Οικονομικού Αξιωματικού του Εμπορικού Ναυτικού, αρθρογράφου εφημερίδων και εκδότη περιοδικού, ενεργού μέλους του λογοτεχνικού εργαστηρίου «Εν πλώ» (Πρόεδρος Παύλος Φήμης), εντάσσεται και η τελευταία ποιητική του συλλογή. Η συλλογή, με τον συμβολικό τίτλο, «Τα βήματα της πλώρης», -που παραπέμπει συνειρμικά στα Λόγια της Πλώρης του αξιόλογου πεζογράφου Ανδρέα Καρκαβίτσα»-, με θαυμάσιο εικαστικό υλικό, πλοίων και υπερωκεανείων, (Εξώφυλλο Περικλή Μαυροειδή και επιμέλεια Παύλου Παλούκα), απαρτίζεται από 20 πολύστιχα ποιήματα. Γραμμένα όλα σε άρτιο νεοελληνικό λόγο και με την απαραίτητη ναυτική ορολογία, με ρυθμική ποικιλία (10, 13, 15σύλλαβοι, με εναλλακτική ομοιοκαταληξία πλεκτή και σταυρωτή), είναι συνθέματα που αποτελούν βιωματικές εμπειρίες και νοσταλγικές αναπολήσεις του Φίλιππου από την πολύχρονη παραμονή του, ως ναυτίλου και ως αξιωματικού, στα πελάγη και στους ωκεανούς, «με τα μαύρα νερά και τη μαύρη ψυχή», που προκαλεί τον φόβο. Ένα ταξίδι υπερπόντιο, στη διάρκεια όλης του της ζωής, με την Ηλιοδώρα, το πλοίο του, «φλεγόμενος ναύτης στο σκαρί μοναχός, ενώ νησιά τον χαϊδεύουν στο ταξίδι του, βράχοι τον κυνηγούν και νεκροί κωπηλάτες τον οδηγούν». Στενά συνδεδεμένος με τη θάλασσα, νησιώτης την καταγωγή από τη Ζάκυνθο, «τη φίλτατη πατρίδα και θαυμάσια νήσο», που εξύμνησε ο Ανδρέας Κάλβος, τον πανέμορφο Πειραιά με τα ιστορικά του λιμάνια (Κανθάρου, Ζέας, Μουνιχίας), όπου σπούδασε και έζησε επί μακρόν, και το κυκλαδίτικο νησί Κέα (Τζια), γενέτειρα ποιητών της αρχαιότητας, μόνιμη κατοικία του.

Στα ποιήματά του γίνονται μυθολογικές αναφορές στη Νηρηΐδα Αμφιτρίτη, ενάλια θεότητα, και τον ἐνοσίχθονα Ποσειδώνα, τις Ηράκλειες στήλες, την παράτολμη Αργοναυτική εκστρατεία στην Κολχίδα με τον Ιάσονα και τους αρχαίους Αργοναύτες, αρπάζοντας το χρυσόμαλλον δέρας, το ομηρικό έπος της Οδύσσειας με το όνειρο της καβαφικής Ιθάκης, τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη, φτάνοντας ώς τον Άγιο Νικόλαο, τον προστάτη των θαλασσινών, που «μερεύει τα θεριά».

Προσωπικές μνήμες από τη διαδρομή του στη θάλασσα, «Στη γέφυρα γεννήθηκα στου βαποριού το φως, χρόνια περιπλανήθηκα σε Ανατολή και Δύση, κρατώντας σημειώσεις στο ημερολόγιο καταστρώματος, που μας παραπέμπει στο αντίστοιχο του ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Σημειώσεις όπου καταγράφονται χαρακτηριστικά στοιχεία από τον τρόπο της σκληρής ζωής των ναυτικών, που ταξιδεύουν με καράβια σαν αρχαίοι ναυτηλάτες, «ονειροπλόοι μες στης θάλασσας τα κάλλη, μέσα σε πλοίο που στο χρόνο έχει σταθεί…», διασχίζοντας τον Ινδικό ωκεανό, από την Κίνα μέχρι τη Βεγγάλη. Στίχοι εκπληκτικοί που φέρνουν στον νου μας τον Έλληνα ταξιδευτή, ποιητή της θάλασσας και των εξωτικών τραγουδιών, Νίκο Καββαδία, στις συνθέσεις του Μαραμπού και Πούσι, «μνήμες των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων… στις μακρινές Ινδίες». Παρόμοια, ο Φίλιππος περιγράφει τη θαλάσσια διαδρομή, επίπονη αλλά και γοητευτική, «στέκουν μαριόλικα της Κούβας τα φανάρια / και ξελογιάζουν αργοναύτες βιαστικούς…».

Ευχαριστούμε και συγχαίρουμε τον αγαπητό Φίλιππο, συνεργάτη μας στο λογοτεχνικό εργαστήρι, για την ποιητική του δημιουργία, όπου με λυρικούς τόνους, συγκινησιακό βάθος και υποβλητική διάθεση, προβάλλει, με τρόπο εκθαμβωτικό, θαυμάσιες εικόνες από τη μακρόχρονη ζωή του στη θάλασσα, που τον έκαναν σοφότερο και αγωνιστή, «…κι όσο τον κόσμο γύριζα γινόμουν πιο σοφός, / ζωές πολλές εκέρδιζα στην μόνη μου την ζήση».

Αναστάσιος Αγγ. Στέφος, δ.φ.

Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας

Ένωσης Φιλολόγων και του Συλλόγου

Οι Φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνη