Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ
Η μεγάλη Δεσποτική και Θεομητορική εορτή της Υπαπαντής, κατά την οποίαν τιμάται και ο Χριστός και η Παναγία, εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, σαράντα ημέρες, μετά την Γέννησιν του Χριστού. Εορτάζεται η υποδοχή (υπαπαντή), που έκανε ο πρεσβύτης Συμεών, ο Θεοδότης, στο Θείο Βρέφος, στο Ναόν του Σολομώντα.
Στα Ιεροσόλυμα ζούσε ένας δίκαιος άνθρωπος, που ονομαζόταν Συμεών, στον οποίον είχε παρουσιαστεί το Άγιον Πνεύμα και του είχε αποκαλύψει, ότι δεν θα πεθάνει, αν δεν πάρει στα χέρια του, τον Χριστόν.
Για πρώτη φορά πήρε η Παναγία στα χέρια της τον Χριστόν και βγήκε στον κόσμον, σαν καλή μανούλα, για να Τον αφιερώσει στον Θεόν.
H Yπαπαντή έχει σχέσιν με δύο περιστατικά, που βρίσκουν την εκπλήρωσίν τους αυτήν την ημέρα. Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιον(κεφ.2,22-25) αναφέρεται ότι σύμφωνα με τις γραφές «κάθε αρσενικόν παιδί, που διά πρώτην φοράν, ανοίγει την μήτραν της μητέρας και γεννάται, είναι πρωτότοκον και πρωτογενές, θα κληθεί και θα θεωρηθεί, ως αφιερωμένον στον Κύριον. Έτσι και η Παναγία μαζί με τον Ιωσήφ, και τον Χριστόν, προσήλθαν στον Ναόν, να προσφέρουν θυσίαν για τον καθαρισμόν, ή ένα ζεύγος τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια, σύμφωνα με αυτό, που είχεν οριστεί από τον νόμον για τους πτωχούς. Σήμερα αντίστοιχα έχομε τον σαραντισμόν.
Στην εορτή της Υπαπαντής, μεγάλοι Υμνωδοί ύμνησαν την Παναγία με ύμνους, τα γνωστά σε όλους «Μεγαλυνάρια» Το περιεχόμενον και ο στόχος των Μεγαλυναρίων είναι η παρακίνησις του εκκλησιάσματος, σε δοξολογία του Κυρίου, περιγράφεται όμως και η υπόθεσις την εορτής. Θα αναφέρομε επιλεκτικά ορισμένα εξ αυτών.
Η λέξις μεγαλύνω σημαίνει εγκωμιάζω, αποδίδω τιμές, δοξολογώ. Αρχίζουν συνήθως με την λέξιν «Μεγάλυνον».
Και ψάλλομεν: «Δεύτε ίδετε Χριστόν, τον Δεσπότην του παντός, όν βαστάζει Συμεών, σήμερον εν τω Ναώ»,
Η Υπαπαντή ήταν προϋπάντησις του Ιησού από τον πρεσβύτη Συμεών. Τον υπέδέχθη σε ηλικίαν 110 ετών και αναφώνησε:
«Νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα, κατά το ρήμα Σου, εν ειρήνη, ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν Σου, ο (το οποίον) ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών, φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξα του λαού Σου Ισραήλ». Είναι χριστιανική προσευχή, που καταγράφεται στο «Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον» (β΄25-35)
(Μετάφραση): «Τώρα Κύριε, μπορείς να με πάρεις ειρηνικά, όπως μου υποσχέθηκες, διότι είδαν τα μάτια μου τον Σωτήρα, που είναι φως, για να φανερωθεί στα έθνη και δόξα του λαού Σου, Ισραήλ».
Όταν ο Ιωσήφ και η Μαρία ετελείωσαν όσα ο νόμος του Κυρίου όριζε περί του καθαρισμού και της αφιερώσεως του παιδιού, εγύρισαν εις την Γαλιλαίαν, εις την πατρίδα των Ναζαρέτ. (Λουκά β΄39).
Την ημέραν αυτήν εορτάζουν και όλες οι Ελληνίδες χριστιανές μανούλες στον κόσμο. Αυτές διαπλάθουν τον χαρακτήρα του παιδιού και το κατευθύνουν στην αληθινή ζωή. Στην αρχαίαν Ελλάδα εόρταζαν την εορτήν της Μητέρας τις πρώτες ημέρες του Μαΐου.
Την ημέραν αυτήν τιμώνται όλες οι μητέρες για τους κόπους, τις θυσίες, την φιλοστοργία, την αγάπη τους και την μεγάλη προσφορά τους στην οικογένεια και στην κοινωνία. Η ζωή της μητέρας έγινε ωραιότερη, από τη πρώτη στιγμή, που αντίκρισε το παιδί της.
Το γεγονός της εορτής είναι ακατανόητον, διότι. πως ήταν δυνατόν η Παναγία να κρατήσει στα χέρια της τον Θεόν, Αυτόν, που είναι αχώρητος.
Η συνέχεια στο Μεγαλυνάριον: «Ακατάληπτον εστί, το τελούμενον εν σοι και Αγγέλοις και βροτοίς, Μητροπάρθενε αγνή».
«Δεύτε ίδετε Χριστόν, τον Δεσπότην του παντός, όν βαστάζει Συμεών, σήμερον εν τω Ναώ».
«Βουληθείς ο Πλαστουργός, ίνα σώσει τον Αδάμ, μήτραν ώκησε την σην, της Παρθένου και αγνής».
«Αγκαλίζεται χερσίν, ο Πρεσβύτης Συμεών, Τον του νόμου Ποιητήν και Δεσπότην του παντός».
Η προστατευτική σκιά της μητέρας, αγκαλιάζει ανθρώπους και θεούς. Και ο Ιησούς στην ίστατην πνοή Του είπε: «Γύναι ιδού ο Υιός σου» Και στον μαθητήν Του, που υπεραγαπούσε είπε: «Ιδού η μήτηρ Σου».
Ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, υμνεί τον Άγιον Συμεών τον Θεοδόχον:
Ο πρεσβύτης Συμεών ευτύχησε, γιατί συνάντησε Βρέφος αρτιγέννητον, τον Έναν, τον πολυαναμενόμενον, Αυτόν για τον οποίον μίλησαν οι Προφήτες.
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, ας ψάλλομεν προς τιμήν της Παναγίας, που είναι η ελπίδα πάντων των Χριστιανών «Σκέπε, φρούρει, φύλαττε, τους ελπίζοντας εις Σε». ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ
Μαρία Τσακανίκα