Ο σκοπός της νηστείας στην ζωή μας
Νηστεία είναι η εκούσια αποχή από τροφές, για θρησκευτικούς λόγους. Όπως και τώρα οι πιστοί προετοιμάζονται για να εορτάσουν το Άγιον Πάσχα. Στην περίοδον του Τριωδίου επιβάλλεται η νηστεία, εις ανάμνησιν της νηστείας του Ιησού Χριστού στην έρημον, που διήρκησε σαράντα ημέρες και νύχτες. Εκεί πειράχτηκε ο Χριστός από τον δαίμονα και απέδειξε την δύναμη της προσευχής.
Το Τριώδιον είναι μία κινητή εορτή, σαράντα ημερών, που πάντα ανοίγει Τελώνου και Φαρισαίου και κλείνει το Μ. Σάββατον, πριν την Κυριακήν του Πάσχα. Λέγεται Τριώδιον, διότι οι ύμνοι, που ψάλλονται από την Κυριακή, Τελώνου και Φαρισαίου, έως το Μ. Σάββατο. έχουν τρεις ωδές, σε αντίθεση με τους υπολοίπους ύμνους της Εκκλησίας, που έχουν εννέα ωδές.
Οι Χριστιανοί ετοιμάζονται για την νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Σε αυτό το ωραίο στάδιο των αρετών, καλούμεθα να εισέλθομεν, για να δρέψουμε τους ωραίους καρπούς από τα γυμνάσματα, στα οποία πρόκειται να επιδοθούμε. Και η Εκκλησία μας καλεί να ορίσομε ως θησαυρό της καρδιά μας, τον Χριστόν.
Στην περίοδον του Τριωδίου, εορτάζονται και άλλες εορτές, όπως η Καθαρά Δευτέρα, κατά την οποίαν επιτρέπονται μόνον τροφές χωρίς λάδι, όπως τουρσιά, χαλβάς, λαγάνες. Η Κυριακή της Απόκρεω, η τελευταία ημέρα της κρεοφαγίας. Η Κυριακή της Τυρινής, κατά την οποίαν γίνεται κατάλυσις μόνον γαλακτοκομικών προϊόντων.
Την περίοδον αυτήν επιβάλλεται από την Εκκλησία η νηστεία, η μετάνοια, η προσευχή, για να επανέλθει ο αμαρτωλός άνθρωπος στην πρώτην του θέωσιν, την οποίαν έχασε με τις αμαρτίες του.
Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπον, με σκοπόν να ενωθεί μαζί Του. Η θέωσις του ανθρώπου, ήταν ο σκοπός ολόκληρης της δημιουργίας.
Ο άνθρωπος όμως θέλοντας να ζήσει αυτόνομα, χωρίς Χριστόν, επέτυχεν ακριβώς το αντίθετο, έγινε δούλος και υποδουλώθηκε, στους παρά-νόμους, στους παρά-λόγους, νόμους της αμαρτίας, της φθοράς και του θανάτου και έγινε ανθρωποκτόνος, κατά τον Άγιον Αθανάσιον Γέφτιτς, την μεγάλην αυτήν, θεολογική προσωπικότητα.
Περί νηστείας έχουν ομιλήσει πολλοί Πατέρες της Εκκλησίας, σαν παράδειγμα όμως θα αναφέρομε, τον μεγάλον ασκητήν της ερήμου, τον Αββά Ιωάννη Κολοβόν. ο οποίος συμβούλευε με παραδείγματα τους νεώτερους αδελφούς μοναχούς, να αγαπήσουν την νηστεία, λέγοντας: «Ο καλός στρατηγός, που επιχειρεί να καταλάβει μίαν εχθρικήν πόλιν, γερά οχυρωμένη, κάνει αποκλεισμό σε τροφές και νερό. Έτσι και οι άνθρωποι, με την νηστεία, καταβάλλουν τα πάθη τους και οι δαίμονες απομακρύνονται. Όποιος την περιφρονεί, ομοιάζει με αχαλίνωτο άλογο».
Με την νηστείαν ο έξω άνθρωπος φθείρεται και ο έσω άνθρωπος, πνευματικά ζωογονείται. Στο διάστημα αυτό, τροφή πνευματική, είναι οι βίοι των Αγίων.
Η νηστεία είναι θεία εντολή (Γέν. Β΄16-17). Η ορθόδοξος Εκκλησία, σύμφωνα με τα αποστολικά θεσπίσματα, διεκήρυττε πάντοτε την υψίστην αξίαν της νηστείας, για τον πνευματικόν βίον του ανθρώπου και την σωτηρίαν της ψυχής αυτού.
Διά τούτον η νηστεία υμνείται εις το Τρώδιον «ως χάρις πολύφωτος, ως όπλον ακαταμάχητον, ως τροφή ψυχής, πηγή φιλοσοφίας, ως μήτηρ των αγαθών απάντων και πασών των αρετών».
Η πρώτη νηστεία προήλθεν από τον Θεόν. Όταν ο Θεός έπλασε τον άνθρωπον έδωσεν την εντολήν και τους είπε: Από όλα τα καρποφόρα δένδρα, που υπάρχουν στον Παράδεισον σας δίνω το δικαίωμα να τρώτε. Όμως από το δένδρον της γνώσεως του καλού και του κακού, δεν πρέπει να φάτε, διότι την ημέρα που θα φάτε θα χάσετε το δικαίωμα της αθανασίας. θα αποθάνετε σωματικώς και θα χωριστείτε από εμένα, που σας έδωσα την ζωήν.
Η νηστεία είναι το μέσον εγκράτειας, μετανοίας και πνευματικής ανατάσεως, συνδέεται με την αδιάλειπτον προσευχήν και την ειλικρινή μετάνοια.
Στην Εκκλησία διαβάζεται, ως ευαγγελικόν ανάγνωσμα, την Κυριακή της Απόκρεω η περικοπή της τελικής κρίσεως, από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου (κεφ. κδ΄ 31-46) με θέμα την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού και την μέλλουσαν κρίσιν.
Μετά την πρώτην επί γης ενανθρώπησιν του Κυρίου, κατά τα ιερά κείμενα, θα ακολουθήσει η «Δευτέρα παρουσία» του Χριστού, ίνα κρίνει «ζώντας και νεκρούς». Η ώρα και η στιγμή είναι άγνωστος.
Γρηγορείτε λοιπόν, διότι δεν ξέρετε, πότε θα έλθει ο Κύριος και συνεπώς πρέπει να είσθε έτοιμοι.
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, Σας εύχομαι το Άγιον Φως, της Αναστάσεως να λάμψει στις καρδιές μας, για να γίνομε παιδιά του φωτός και να βιώσουμε ατελεύτητα την αιώνια θεία ζωή.
ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΠΑΣΧΑ
Mαρία Τσακανίκα