Β’ ΣΤΑΣΙΣ ΤΩΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ
Με την ευλογίαν του Θεού, ευρισκόμεθα εις την β΄ εβδομάδα των Χαιρετισμών. Στην Ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου, οι ευχαριστίες, τα εγκώμια, που απευθύνονται στο πρόσωπο της Παναγίας, αν και αόρατη η παρουσία Της, μας επισκιάζει και μας θερμαίνει.
Πριν από τους χαιρετισμούς, ψάλλεται από τους ιεροψάλτες ένα άλλο μουσικό και ποιητικόν έργον, που λέγεται «Κανόνας των Χαιρετισμών». Είναι ένας λατρευτικός ύμνος, χαρακτηρίζεται ως ποιητικόν αριστούργημα, διαμορφώθηκε κατά τον 8ον αιώνα και η αρχή του χάνεται στα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Θεμέλιον όμως του Κανόνα, είναι οι Εννέα βιβλικές ωδές, ύμνοι προς τον Θεόν. Εκ των οποίων η ενάτη είναι αφιερωμένη στην Παναγία.
Από τον Κανόνα θα σχολιάσομεν τον στίχον της β΄ Στάσεως των Χαιρετισμών, «Χαίρε ανόρθωσις του ανθρώπου, Χαίρε κατάπτωσις των δαιμόνων». Με απλά λόγια. υμνούμεν την Παναγία «Χαίρε Εσύ, που έγινες η ανόρθωσις των ανθρώπων. Χαίρε Εσύ, που έγινες η κατάπτωσις των δαιμόνων».
Ο στίχος αυτός κάνει λόγο για την πτώσιν του ανθρώπου, την έξοδόν του από τον Παράδεισον, αλλά και την ανόρθωσιν αυτού. Για να μιλάει όμως ο στίχος, για την ανόρθωσιν των ανθρώπων, σημαίνει ότι προηγήθην η κατάπτωσις και ακολούθησεν ή έξοδός των από τον Παράδεισον. Για ποίον όμως λόγον ο Πρωτόπλαστος αμάρτησε:
Μίαν απλήν απάντησιν, έδωσεν άγνωστος στιχουργός, ο οποίος είπε: «Όσο περισσότερο τόπο πιάνει ο Χριστός στην καρδιά σου, τόσο λιγότερη θέσιν έχουν σε αυτήν την καρδιά, οι γήϊνες δόξες και απολαύσεις». Δυστυχώς ο άνθρωπος εξ αιτίας του εγωϊσμού του και της κακής χρήσις της ελευθερίας του, αγάπησε τις γήϊνες απολαύσεις, με αυτές γέμισε την καρδιάν του και δεν χωρούσε πλέον τον Χριστόν. Απομακρύνθηκε από Αυτόν, με αποτέλεσμα την έξοδον του από τον Παράδεισον.
Παρέσυρεν όμως και όλο το ανθρώπινον γένος στην αμαρτίαν, στο όλεθρον και τέλος έφτασε στην καταστροφήν, αφού υποδουλώθηκε στον δαίμονα του σκότους. Αγνόησεν την ύπαρξιν του Θεού, Αυτού, που χαρίζει την σωτηρίαν σε όσους τον πιστεύουν και τηρούν τις εντολές Του.
Ο Πανάγαθος όμως Θεός, για να τον επαναφέρει πίσω στον Παράδεισον, επέλεξεν την Υπεραγίαν Θεοτόκον, να γίνει Μητέρα Του, αλλά και μητέρα όλων των Χριστιανών, μόνον έτσι θα μπορούσε να γυρίσει στην αγκαλιά του Χριστού, που είναι ανοιχτή σε κάθε χριστιανό.
Έκτοτε η Παναγία μας παραμένει για όλους η Πηγή της Ζωής, καθότι Εκείνη έφερε την Ζωή. Είναι η μητέρα όλων των παιδιών του κόσμου, που προστατεύει, φροντίζει, συμπάσχει, αλλά και παρηγορεί.
Η Παναγία δια της υπακοής και της ταπεινώσεώς Της, γεννά τον Λυτρωτήν του κόσμου, όπως αναφέρει ο Γρηγόριος Παλαμάς,: «ο Θεός έγινε Υιός του ανθρώπου, έκανε τους ανθρώπους Θεούς και άνοιξε τον δρόμον για τους ουρανούς.
Στον Κανόνα της β΄ στάσις των χαιρετισμών ψάλλομεν την η΄ ωδή, όπου υμνείται η Παναγία.
Η ωδή σε μετάφραση: «Εμείς, που πριν γυμνωθήκαμε εξ αιτίας της απάτης του δαίμονα, τώρα με την κυοφορία Σου, ντυθήκαμε την στολήν της αφθαρσίας. Και όσο καθόμαστε στο σκοτάδι των παραπτωμάτων μας, είδαμε το φως του Θεού. Κόρη, που έγινες κατοικητήριον του φωτός. Γι΄ αυτό, Σε υμνούμε εις πάντας τους αιώνας».
Η Παναγία άνοιξε τον δρόμον, που οδηγεί στον Ουρανόν. Η ζωή Της είναι απηλλαγμένη από κάθε αμαρτία, η ψυχή Της πιο καθαρή από το φως και πιο λαμπρή από τον ήλιον. Είναι στύλος αγνείας, παρθενίας, αγάπης, σεμνότητας. Λαμπρύνει το στερέωμα του ουρανού, είναι καύχημα και κόσμημα των Χριστιανών.
Από τον Κανόνα της Θεοτόκου θα αναφέρομεν την γ΄ ωδήν, όπου υμνείται η Παναγία, σε μετάφρασιν «Χαίρε φωτεινή αυγή, η οποία ανέτειλες τον ήλιον της δικαιοσύνης, τον Χριστόν και ανεδείχθεις μόνη κατοικητήριον του νοητού φωτός. Εκμηδένισες ολοτελώς τους σκοτεινούς δαίμονες.
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, γνωρίζομεν ότι στο σύμπαν υπάρχει το φαινόμενον της εκλείψεως του ηλίου, στο χώρον όμως την χριστιανικής πίστεως, υπάρχει ένας ήλιος, που δεν έχει, ούτε θα έχει έκλειψιν. Είναι ο ήλιος της Δικαιοσύνης, ο Χριστός. Αυτόν να ακολουθούμε στην ζωήν μας, που οδηγεί στο Παράδεισον.
Ας υμνήσομε την Παναγία, «τον γλυκασμόν των Αγγέλων, των θλιβομένων η χαρά» να είναι πάντα σκέπη και κραταίωμα στην ζωήν μας.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Mαρία Τσακανίκα