Τα χιλιοτραγουδισμένα Καμίνια του Πειραιά
Παλιά γειτονιά, σκληρή γειτονιά, δεν σηκώνουν τα Καμίνια γκουρμέ φληναφήματα. Δεν έχουν ντελικατέσεν ψηλομύτικα, με λουξ βιτρίνες και καινουργιοβαλμένα μωσαϊκά. Αν έχουν μωσαϊκά ή χρωματιστά τσιμεντοπλακάκια τα μαγαζιά, είναι τα παλιά αυθεντικά, ξεφτισμένα πια από τα χρόνια. Κι όμως, εδώ βρήκα σπάνια, υψηλής ποιότητας τυριά και αλλαντικά σε μίνι μάρκετ, ανάμεσα σε βιομηχανικά τρόφιμα, πίσω από σταντ με καθαριστικά και χαρτιά κουζίνας.
Δεν σηκώνουν πολλά-
πολλά τα Καμίνια. Εργατική συνοικία, με τις ομορφιές και τις ασχήμιες της, αλλοκαιρινές μονοκατοικίες που ξεφυτρώνουν πάνω στον δρόμο και πολυκατοικίες-τέρατα, όπως σε όλες τις γειτονιές της πόλης. Στα τέλη του 19ου αιώνα φτιάχτηκαν εδώ αποθήκες μεγάλων βιομηχανιών, βιοτεχνίες, σιδηρουργεία που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες του λιμανιού. Στην Πειραιώς, το νότιο σύνορο της γειτονιάς, η ΣΚΥΠ (Σχολή Κλωστικής Υφαντικής Πλεκτικής) και απέναντι το ιστορικό εργοστάσιο της Ελαΐδος. Προς τη Λεύκα και τη Ρετσίνα (δυτικά), το εργοστάσιο-αμαξοστάσιο σιδηροδρόμων ΣΠΑΠ και η κλωστοϋφαντουργία της οικογένειας Ρετσίνα. Ανατολικά ο Αγ. Ι. Ρέντης, βόρεια η παλιά Κοκκινιά, εργατικές συνοικίες και αυτές. Εδώ και ο ατμόμυλος του Σταματόπουλου και οι κυλινδρόμυλοι των Σαραντόπουλου και Μοίρα. Αυτό είναι το υλικό αποτύπωμα και αυτό επηρεάζει ακόμα την αύρα, το άυλο αποτύπωμα της περιοχής. Αυτός είναι και ο λόγος που εδώ ευδοκιμούν ταβέρνες απλές, αυθεντικές, η «ιδέα» της value for money εστίασης. Ο εκσυγχρονισμός των φαγητών και των μεζέδων σε κάποιες από αυτές έγινε με τρόπο ήπιο και μερακλίδικο. Να φχαριστιέται ο κόσμος. Η ανανέωση των χώρων έγινε με γνώμονα την καλοπέραση της παρέας, όχι με ξιπασιά.
Δεν είναι όλες καλές οι ταβέρνες των Καμινίων, όχι. Αλλά ορισμένες είναι εξαιρετικές. Απόδειξη όσοι έρχονται από μακρινές περιοχές για να τις γνωρίσουν.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο: η περιοχή είναι ένα μελίσσι νησιωτών – το μαρτυρούν και τα ονόματα των δρόμων: Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυθήρων, Παξών, Μυκόνου. Προτού ακόμα η «τοπική κουζίνα» γίνει το νέο εργαλείο μάρκετινγκ της αθηναϊκής εστίασης, εδώ τρώγαμε λούζες και κοπανιστές κυκλαδίτικες, σαντορινιούς ντοματοκεφτέδες και μυκονιάτικες τροβολιές…
Λαϊκή με ωραια χορτα και ξινα
Δεν είναι πολύ μεγάλη, αλλά έχει καλούς παραγωγούς, καλής ποιότητας πράγματα – τέσσερις Παρασκευές την περπάτησα και έκανα τα ψώνια μου. Χόρτα πολλά, από μυρωδικά ό,τι αγαπάτε, μέχρι και γλυκοπατάτες από τη Σάμο θα βρείτε. Ωραία πορτοκάλια φέρνει ο Γιάννης Μπινιάρης από το Ναύπλιο, ολόγλυκες κλημεντίνες ο επίσης Ναυπλιώτης Βαγγέλης Ρέντας, λεμόνια όλο χυμό ο Γιώργος Μεθενίτης από την Τροιζηνία. Μέχρι τέλος Φλεβάρη είναι στη Σάμου, από Ερμουπόλεως μέχρι Σερίφου. Μετά πηγαίνει στην οδό Κατσούλη. Στάση για καλοψημένο χοιρινό καλαμάκι στην καντίνα προς την Ερμουπόλεως.
Χαλβαδοποιία Αργουδέλη: 100+ χρόνια παράδοση στον χαλβά
Είμαι «κληρονομικός» πελάτης στον Αργουδέλη στον Πειραιά, πρώτα ο παππούς, μετά ο μπαμπάς και τα τελευταία χρόνια η αφεντιά μου. Το εργοστάσιο της οικογενειακής χαλβαδοποιίας είναι στα Καμίνια. Έχει και πωλητήριο εκεί, που εξυπηρετεί τη γειτονιά. Το επισκέφτηκα στη βόλτα μου στα Καμίνια και παρακολούθησα την παρασκευή του χαλβά. Η συνταγή παμπάλαιη, ταξίδεψε με την οικογένεια από τη Μυτιλήνη στις Κυκλάδες και από εκεί στον Πειραιά, μου εξηγεί η Ροζίνα Σταθοπούλου, τέταρτη γενιά, ενώ με ξεναγεί. Βλέπω πώς πλένεται το σουσάμι. Πώς μουλιάζει στη σαλαμούρα, να αποφλοιωθεί μετά. Πώς στεγνώνει στην τρυπητή καζάνα με τη φυγόκεντρο. Πώς ψήνεται σε ανοιχτού τύπου μηχανές για να μπορεί να αναπνέει. Μετά θα συνθλιβεί, να βγει το πολύτιμο ταχίνι σε μηχανή με μυλόπετρες. Δύο φορές, να γίνει βελουτέ. Σε κυλινδρικό βραστήρα θα γίνει αφέψημα η χαλβαδόριζα (το «τίμιο» ξύλο του χαλβά, υπεύθυνο για το ινώδες της καραμέλας) και με αυτό θα γίνει καραμέλα. Μετά ζυμώνεται στις καζάνες με το ταχίνι, γενναία, δυνατά χέρια ντυμένα με πυράντοχα γάντια-ειδική παραγγελία θα σηκώσουν τη ζύμη στον αέρα, θα την πάνε από δω, από κει, θα την νταντέψουν, μη σπάσουν οι ίνες, θα την αφήσουν να ησυχάσει και δώσ’ του πάλι. Ζεστός θα μπει στα κουτιά, όλη η οικογένεια στο πόδι, όλοι οι εργάτες μια οικογένεια. Γεύσεις δεν έχουν περίεργες. Τις κλασικές και από νέες, μαστίχα, φιστίκι πράσινο, φουντούκι, καφέ, πράγματα οικεία, δικά μας. Η εταιρεία παράγει επίσης ταχίνι, γλυκά κουταλιού, βανίλιες, βυσσινάδα, λουκούμια κ.λπ