“Κουφή εβδομάδα”
Όλοι ξέρουμε, ότι αυτές τις ημέρες η τηλεόραση θα βάζει ταινίες που τις έχουμε δει δεκάδες φορές.
Ωστόσο η διάθεσή μας είναι τέτοια, που τις ξαναβλέπουμε ευχάριστα.
Σ’ αυτή την λογική και γω θα σας θυμίσω μια περσινή μου ανάρτηση…
“βάγια βάγια τω βαγιώ”
Ο καιρός μας προετοιμάζει για την θλίψη της Μεγάλης Εβδομάδας. Έξω κίτρινη βροχή και κρύο αεράκι. Χαζεύω από το τζάμι τα πυξάρια. Τελικά η γωνία τους μετρημένη, ακριβώς στις 90° μοίρες!
Θυμάμαι, στις εθνικές γιορτές κουβαλούσαν από το δάσος του “Χρηστάκη” (?) πυξάρια, και έφτιαχναν την σκηνή που απαγγέλαμε τα ποιήματα. Παρακολουθούσα και θαύμαζα την ψυχαναγκαστική προσπάθεια να πετύχουν τα γωνιάσματα των κλαδιών, ώστε να καλύπτουν σωστά τον ξύλινο σκελετό της σκηνής.
Το ίδιο γινόταν και με τον Επιτάφιο. Ερχόταν βέβαια και οι κοπέλες, που συμπλήρωναν το έργο, εξίσου με μαεστρία, καλύπτοντας τα πυξάρια με λουλουδένιες κορδέλες. Κάποια φυλλαράκια τους μπορεί να ξέφευγαν, και να προεξείχαν, φανερώνοντας ίσως, ότι εκτός από το θρησκευτικό συναίσθημα υπήρχε και το εθνικό. Αυτό μας το επιβεβαίωνε και η παρουσία των τεσσάρων οπλισμένων ανδρών των ΤΕΑ, που φρουρούσαν τον Επιτάφιο. Ήταν η προσομοίωση των Ρωμαίων στρατιωτών, που φυλούσαν τον Εσταυρωμένο.
Πυξάρια είχε στην εκκλησία και την Κυριακή των Βαΐων. Η επικρατούσα άποψη είναι, ότι ο όχλος που προϋπάντησε τον Ιησού κρατούσε βάγια από φοίνικες. Πού να βρούμε εμείς τους φοίνικες! Πυξάρια όμως είχαμε μπόλικα. Από αυτά τα περισσεύματα, βάζαμε ένα κλωναράκι, για ντεκόρ, στην άκρη της πάνινης σχολικής μας τσάντας, που ήταν κάτι σαν μονόχωρο ταγάρι, και πηγαίναμε για τα κάλαντα των Βαΐων.
Το Αρσένι, όπως έχω ξαναπεί, ήταν πολυπολιτισμικό χωριό. Συνυπήρχαν όλες οι φυλές (sic). Τα έθιμα είχαν προκαλέσει μια ευχάριστη ώσμωση ανάμεσα στους κατοίκους, αλλά και ωφελιμιστική.
Κοιτάξτε πώς τέλειωναν τα κάλαντα των Βαΐων, και θα καταλάβετε τί εννοώ:
Βάγια βάγια τω βαγιώ / τρώνε ψάρια και κολιό / και την άλλη Κυριακή / τρώνε το παχύ αρνί.
θεία θεία συ το κερκέλ και γω τ΄ωβό
Το τελευταίο ήταν παρακλητικό, που είχαμε υιοθετήσει από την Ποντιακή έκδοση, και το λέγαμε αβίαστα, κάτι σαν απαραίτητο!
Τι νομίζατε, προχωρημένη συνύπαρξη στο Αρσένι!
Τα κερκέλια ήταν Ποντιακά, παραδοσιακά, νηστίσιμα κουλουράκια, σαν ψωμάκια. Με κερκέλια μας φίλευαν, όταν λέγαμε τα κάλαντα των Βαΐων. Εμείς όμως προτιμούσαμε να μας δίνουν αυγά. Τα αυγά είχαν ανταλλακτική αξία. Τα πουλούσαμε στον μπακάλη και εξασφαλίζαμε χαρτζιλίκι για να αγοράσουμε τάπες για το Πασχαλινό πιστόλι.
Προσέχαμε όμως, μη μας δώσουν αυγά παπίσια! Κάποιες νοικοκυρές είχαν στην αυλή τους και πάπιες. Τα αυγά της πάπιας διακρίνονται εύκολα. Φεγγίζουν. Δεν είναι γερά και σπάζουν εύκολα. Οπότε, ένα ταγάρι με κερκέλια και παπίσια αυγά, αντί για χαρτζιλίκι θα μας εξασφάλιζε μια …βρώμικη ομελέτα!
Νίκος Καρβουνάς
Ιατρός Πνευμονολόγος