Οδοιπορικό στο Σινά

Οδοιπορικό στο Σινα

Μετά από τρία χρόνια εγκλεισμού και μ ένα φόβο να υποβοσκει στη καρδιά, ξεκινήσαμε για ένα ταξίδι στο πιο παλιό μοναστήρι της ορθοδοξίας. Ξεκινήσαμε για τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινα.

Η Μονή έλκει την καταγωγή της από το Βυζάντιο και ενώ είναι καθαρά ορθόδοξη συγκεντρώνει τέσσερις θρησκείες. Ορθόδοξη, Μωαμεθανική, Εβραϊκή και Κοπτική. Είναι ένας καμβάς διαφορετικών θρησκειών και πολιτιστικών εθίμων, που όμως συμβιώνουν αρμονικά αιώνες τώρα.

Είναι αλήθεια ότι την ώθηση γι’ αυτό το ταξίδι την έδωσε η αγαπημένη μας εξαδέλφη η οποία διαμένει μόνιμα στο Κάϊρο. Εκείνη οργάνωσε τα της επίσκεψής μας στο Σινά. Ξεκινήσαμε λοιπόν επτά άτομα από το Κάιρο με ένα μικρό πουλμανάκι. Το ταξίδι θα διαρκούσε τουλάχιστον έξη ώρες καλώς εχόντων των πραγμάτων λόγω των αυστηρών ελέγχων. Θα περνούσαμε υποθαλάσσια το Σουέζ και από την Αφρικανική ήπειρο θα βρισκόμασταν στην Ασιατική. Το ταξίδι μας ήταν μία ατελείωτη ευθεία, ανάμεσα σε απόκρημνα βουνά από γρανιτώδη πέτρα, ερημικά, απρόσιτα και αφιλόξενα εκ πρώτης όψεως, που πυρπολούνται κάτω από τον ήλιο της ημέρας και κοιμούνται στη παγωνιά της νύχτας αιώνες τώρα…

Μέσα απ αυτήν τη έρημο, πέρασε ο Μωυσής τον Ισραηλιτικό λαό του προς τη γη τής επαγγελίας. Εκεί έμειναν για σαράντα χρόνια. Κι όμως με την παρέμβαση του Θεού, και τροφή εξασφάλισε για το λαό του (μάνα εξ ουρανού και ορτύκια) και νίκησε τους Αμαληκίτες (νομάδες της Αραβίας) που τον πολεμούσαν συνέχεια.

Στη κορυφή του Σινά συναντήθηκαν ο Θεός με τον άνθρωπο. Άγγελος Κυρίου παρουσιάστηκε στον Μωυσή μέσα από τη φλεγόμενη και μη καιόμενη Βάτο. Σε λίγο θα έπαιρνε τις δέκα εντολές στη κορυφή του όρους Σινά, από τον ίδιο τον Θεό.

Έτσι η άγονη έρημος του Σινά έγινε τόπος ιερός για όλη την ανθρωπότητα.

Μετά από πολλές ώρες ταξίδι φθάσαμε στo χωριό της Santa Caterina. Όσο ανεβαίναμε ξεπρόβαλε σιγά σιγά το κάστρο του Ιουστινιανού που περιβάλλει το μοναστήρι. Το κάστρο αυτό έμεινε απόρθητο, χάρη στη Διαθήκη (Αχτιναμε) του Μωάμεθ. Αντίγραφο της Διαθήκης θα βλέπαμε αργότερα στην Πινακοθήκη της Μονής.

Φτάνοντας, οι μοναχοί μας περίμεναν. Οι άντρες θα έμεναν στα κελιά και οι γυναίκες στα ειδικά διαμορφωμένα καταλύματα. Το απόγευμα μετά το μικρό απόδειπνο θα σμίγαμε στο Αρχονταρίκι. Εκεί μου εδόθη η ευκαιρία να συναντήσω και να συνομιλήσω με μερικούς από τους μοναχούς. Όλοι εξέχουσες προσωπικότητες και φωτισμένοι από τη χάρη του Θεού. Έτσι μεταξύ του καφέ και των υπέροχων γλυκών που μας πρόσφεραν θα γινόμουν κοινωνός μιας άτυπης αλλά καθόλα ιερής εξομολόγησης. Εγώ κατέθεσα όλο το βάρος της ψυχής μου στα πόδια του μοναχού Νήφωνα και εκείνος έριξε άπλετο φως μέσα στη ψυχή μου. «Θα μου λείψεις», του είπα, δεν ξέρω αν θα μπορέσω να ξανακάνω ένα τόσο δύσκολο ταξίδι. «Θα ξαναβρεθούμε στη Δευτέρα Παρουσία», μου είπε. Αυτό ήταν: «Τα είπε όλα».

Γύρω από το μοναστήρι, αλλά και μέσα, ζούν Βεδουίνοι, ακρίτες βουνίσιοι από τη φυλή Γκεμπελια. Αυτούς τους έστειλε ο Ιουστινιανός από το Βυζάντιο για να προστατεύουν και να υπηρετούν το μοναστήρι. Οι ίδιοι θεωρούν τους εαυτούς τους Έλληνες. Όμως και οι μοναχοί, τους παρέχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τροφή καθώς μέσα στο μοναστήρι υπάρχει μοναχός ιατρός. Αυτοί μαζί με τις καμήλες τους, γίνονται οδηγοί των προσκυνητών που θέλουν ν ανέβουν στη κορυφή του όρους της Αγίας Αικατερίνης, όπου άγγελοι μετέφεραν θαυματουργικά το Άγιο σώμα Της, ή στη κορυφή του όρους, όπου ο Μωυσής αντίκρισε το Θεό και παρέλαβε τις δέκα εντολές Του, επάνω σε μαρμάρινη πλάκα, ή στη κορυφή του όρους της Αγίας Επιστήμης.

Μετά τον όρθρο οι μοναχοί έβγαλαν το ιερό λείψανο της Αγίας Αικατερίνης, το οποίο προσκυνήσαμε με μεγάλη ευλάβεια, και χάρισαν σε κάθε έναν, το δακτυλίδι της Αγίας. Η προστασία Της ήταν πια εξασφαλισμένη. Έπειτα με πολύ ευλάβεια και ανυπόδητοι περάσαμε στο πίσω μέρος του ιερού Βήματος του Καθολικού όπου βρισκόταν το κυριότερο από τα εννέα παρεκκλήσια της μονής. Το παρεκκλήσιο της Αγίας Βάτου, αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. «Θεοτόκος η Βάτος».

Από το πλάι του Ιερού Βήματος, αντικρίσαμε έκθαμβοι τις ψηφιδωτές παραστάσεις στην αψίδα του ιερού Βήματος. Είδαμε τον Μωυσή προ της Αγίας Βάτου, και κατά την Νομοδοσία. Στο κάτω μέρος δέσποζε το ψηφιδωτό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα. Το πρόσωπό Του έλαμπε σαν τον ήλιο και τα ενδύματά Του λευκά σαν το χιόνι. Τεχνίτες από τη Κωνσταντινούπολη φιλοτέχνησαν αυτό το υπέροχο ψηφιδωτό. Μέσα από αυτό ο τεχνίτης συνενώνει την Παλαιά με τη Καινή Διαθήκη. Φιλοτέχνησε πρόσωπα Προφητών και Αποστόλων. Μισό εκατομμύριο υαλώδεις πολύχρωμες ψηφίδες αντικατοπτρίζουν το φως, προσδίδοντας μια ιδιαίτερη λαμπρότητα στη Μεταμόρφωση του Σωτήρα. Είναι από τα σημαντικότερα τεκμήρια της πρωταρχικής Βυζαντινής τέχνης. Είδαμε την Αγία Τράπεζα από φίλντισι και μάρμαρο.

Και τότε αναρωτιέσαι ποιοι εμπνευσμένοι καλλιτέχνες φιλοτέχνησαν αυτά τα απείρου κάλους μνημεία. Αυτά αποτελούν τη σκάλα που συνδέουν τον άνθρωπο με το Θεό.

Έπειτα ο μοναχός μας οδήγησε στο Κοιμητήριο της μονής, όπου υπάρχει το παρεκκλήσι του Αγίου Τρύφωνα με το Οστεοφυλάκιο. Εκεί είδαμε κρανία από τη μια πλευρά και οστά από την άλλη, μοναχών που εμόνασαν και κοιμήθηκαν, όλους αυτούς τους αιώνες στο μοναστήρι, καθώς και το λείψανο του Αγίου Ιωάννου της κλίμακος και του Αγίου Στεφάνου του ερημίτη. Τότε σκέφτεσαι τη ματαιότητα αυτού του κόσμου. Σκέφτεσαι πόσο φθαρτό είναι το σώμα μας, σκέφτεσαι πως το μόνο που έχει αξία είναι η καθαρότητα της ψυχής, γιατί αυτή θα σε συνοδεύει εις τους αιώνες των αιώνων.

Έπειτα επισκεφτήκαμε την Πινακοθήκη, όπου θαυμάσαμε εικόνες κηροχυτές, δηλαδή ζωγραφισμένες με κερί και αυγό. Σ’ όλο το μοναστήρι υπάρχουν δύο χιλιάδες εικόνες διαφόρων εποχών και τεχνοτροπιών. Περίοπτη θέση κατέχει η εικόνα του Παντοκράτορα (6ου αιώνα) όπου η έκφραση του μισού προσώπου Του είναι γαλήνια ενώ του άλλου μισού είναι επικριτική, αυστηρή και παραπέμπει στη Δευτέρα Παρουσία.

Επίσης μεγάλη εντύπωση μας έκαναν τα φωτοστέφανα των Αγίων ζωγραφισμένα με διαβήτη και πλημμυρισμένα στο φως, έστελναν μια εκθαμβωτική λάμψη.

Σειρά τώρα είχε η βιβλιοθήκη. Υπέροχος χώρος… Πάντα με συγκινούν οι βιβλιοθήκες και τα βιβλία. 4.500 χειρόγραφα τα περισσότερα στα Ελληνικά αλλά και Αραβικά, και Συριακά, Αιγυπτιακά και Σλαβικά. Δυστυχώς από τη συλλογή λείπει ο «Συναιτικός κώδικας» που περιέχει το ελληνικό κείμενο της Αγίας Γραφής (4ος αιώνας) τον δανείστηκε το 1859 ο μελετητής Τισεντρόφ για λογαριασμό του Ρώσου αυτοκράτορα και ουδέποτε επεστραφη… Τωρα κοσμεί το Βρετανικό Μουσείο. Στη βιβλιοθήκη υπάρχει εργαστήριο μικροφωτογραφισης και συντήρησης χειρογράφων.

Σ αυτό το ταξίδι ζωής είχα τη χαρά και την τύχη να συναντήσω και να γνωρίσω έναν υπέροχο άνθρωπο, τη μοναχή Στυλιανή. Μας δέχτηκε στο φιλόξενο χωματένιο σπιτάκι της στους πρόποδες του μοναστηριού. Εκεί μακριά από το βουητό των ανθρώπων συνομιλούσε κάθε μέρα με το Θεό. Φύλακες άγγελοι και βοηθοί της, οι Βεδουίνοι που πηγαινοέρχονταν στο ησυχαστήριό της.

Μας κέρασε καφέ και χαλβά και χάρισε ένα δωράκι σύμβολο της ορθοδοξίας μας, σε κάθε έναν από εμάς. Μου έκανε εντύπωση η ζωντάνια της, το όμορφο γαλήνιο πρόσωπό της, η καλοσύνη της, αλλά και η μόρφωση και η σπιρτάδα του πνεύματος της. Την ίδια μέρα επισκεφτήκαμε τα χωμάτινα σπίτια των Βεδουίνων μέσα στην έρημο και αγοράσαμε κεντημένα πορτοφόλια και τσάντες. Τα παιδιά ξυπόλητα μας τριγύρισαν για καραμέλες. Το στοργικό χέρι του πατέρα Δανιήλ επί κεφαλής της μονής, χάρισε μηχανές ραπτικής και μ’ αυτό το τρόπο εξασφαλίζουν ένα μεροκάματο και οι γυναίκες.

Θα μπορούσα να γράψω πολλές σελίδες για την ιστορική αξία αυτού του μοναστηριού όμως η θρησκευτική υπερβαίνει της ιστορικής. Αυτό που ένιωσα σε πολύ μεγάλο βαθμό ανεβαίνοντας στη ταράτσα του δε θα μπορούσα να το παραλείψω. Ναι βρισκόμουν πολύ κοντά σ’ Εκείνον. Οι γρανιτένιοι κόκκινοι όγκοι που περιέβαλαν το μοναστήρι, και το όλο μυστηριακό τοπίο σε εξαΰλωναν, σ’ έκαναν να σκέφτεσαι και να ζητάς μόνον Εκείνον.

Μετά από τρεις μέρες παραμονής στο μοναστήρι της Αγίας Κατερίνας όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, και φορώντας το δακτυλίδι, την ευλογία Της στο δάκτυλο, ξεκινήσαμε για το ταξίδι της επιστροφής στο Καιρό. Στην επιστροφή, μετά από μια βροχή, πράγμα σπάνιο για την έρημο του Σινά, συναντήσαμε ορμητικούς καταρράκτες που κατέβαιναν από τους κόκκινους βράχους και κατέληγαν στο δρόμο που έπρεπε να διασχίσουμε, μεταφέροντας ογκώδεις λίθους. Επικίνδυνο εγχείρημα για τον οδηγό του μικρού πούλμαν μας. Πάντως η βροχή είχε ξεπλύνει την άμμο που παρεμβάλετο ανάμεσα στους κόκκινους βράχους, όπως η εξομολόγηση ξεπλένει τις αμαρτίες των ανθρώπων. Στις δύο πλευρές του δρόμου είχαν μαζευτεί αρκετά αυτοκίνητα και οι οδηγοί τους ντυμένοι με τη παραδοσιακή κελεμπία και φορώντας τη μαντήλα στο κεφάλι, μέτραγαν τις δυνάμεις τους.

Για κάθε αυτοκίνητο που περνούσε χειροκροτούσαμε θερμά. Τέλος ήλθε και η δική μας σειρά. Με τη βοήθεια της Αγίας Κατερίνας περάσαμε θαυματουργά χωρίς να κολλήσουμε. Και πάλι με τη βοήθειά Της, μετά από πολύωρο ταξίδι μέσα στην Έρημο υπό βροχή και συχνές στάσεις για εξονυχιστικούς ελέγχους, φτάσαμε στο Κάιρο.

Ήταν ένα ταξίδι ζωής που Εκείνος με αξίωσε να κάνω.

Κλαίρη Παπαντωνάκου