Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας Πειραιά..«Ενορία Εν Δράσει» «29 Οκτωβρίου 1923 – 29 Οκτωβρίου 2023 . Εκατό χρόνια τουρκικής αναθεωρητικής δημοκρατίας»
Στο «Ενοριακό Αρχονταρίκι» του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς και στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», την Κυριακή 15 Οκτωβρίου, φιλοξενήθηκε ο Δρ. Δημήτρης Σταθακόπουλο, Νομικός και Οθωμανολόγος, σε μια συζήτηση με θέμα «29 Οκτωβρίου 1923 – 29 Οκτωβρίου 2023, εκατό χρόνια τουρκικής αναθεωρητικής δημοκρατίας».
Ο κ. Σταθακόπουλος είναι ο πλέον καταξιωμένος μελετητής και αναλυτής της Τουρκίας, έχοντας βαθειά γνώση τόσο της οθωμανικής περιόδου, όσο και της σύγχρονης τουρκικής ιστορίας και πολιτικής. Διετέλεσε μαθητής και στενός συνεργάτης του αείμνηστου Νεοκλή Σαρρή, που καθιέρωσε στα ελληνικά πανεπιστήμια την διδασκαλία και γνώση της οθωμανικής και στη συνέχεια της σύγχρονης τουρκικής περιόδου.
Η μελέτη της Τουρκίας, εφόσον έχουμε τους Τούρκους αναγκαστικά γείτονες κι έχουμε μία ιστορία μαζί τους για τουλάχιστον χίλια χρόνια, είναι επιβεβλημένη. Άλλωστε, οι αρχαίοι Έλληνες και οι Βυζαντινοί, το πρώτο που έκαναν ήταν να κατασκοπεύσουν τον αντίπαλο, να τον ξέρουν από μέσα για να ξέρουν με τι έχουν να κάνουν.
Ο κ. Σταθακόπουλος τονίζει ξεκάθαρα, πως ότι συμβαίνει με την Τουρκία, δεν είναι απρόβλεπτο, αλλά αντιθέτως είναι προβλεπτό και θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί. Απρόβλεπτο είναι κάτι έκτακτο μη κανονικό, που δεν αναμένεται παρά την λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων. Και η άποψη ότι η Τουρκία είναι απρόβλεπτη, είναι τελείως λάθος.
Γιατί όπως εξηγεί ο κ. Σταθακόπουλος,
«Η Τουρκία έχει μία σταθερή αναθεωρητική πορεία, αμφισβητεί τις διεθνείς συμβάσεις και τις ερμηνεύει «αλά Τούρκα». Και για να την καταλάβεις, δεν αρκεί να ξέρεις διεθνές δίκαιο ή να έχεις σπουδάσει διεθνείς σχέσεις ή απλώς να ξέρεις την ιστορία τους γιατί οι Τούρκοι έχουν έναν τελείως διαφορετικό αξιακό κώδικα.»
Η τουρκική δημοκρατία, όπως τόνισε, ιδρύεται στα δυτικά πρότυπα, χωρίς να είναι κριτήριο ο μουσουλμανισμός, γι’ αυτό και το τουρκικό σύνταγμα δεν αναφέρει πουθενά δεσπόζουσα κυριαρχική θρησκεία. Είναι ένα κοσμικό κράτος, μοντέλο για τους Ευρωπαίους της εποχής για το πώς μπορεί να είναι μία μουσουλμανική χώρα.
Η 29η Οκτωβρίου 1923, είναι μία ημερομηνία ορόσημο, όπου καταργείται πλέον η οθωμανική αυτοκρατορία και ιδρύεται η τουρκική δημοκρατία, ενώ το Μάρτιο του 1924, καταργείται και το χαλιφάτο.
Για να κατανοήσουμε εάν όντως ή Τουρκία έχει δημοκρατία και είναι κοσμικό κράτος ή όχι, ο κ. Σταθακόπουλος επεσήμανε ότι υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει συγκεκαλυμμένα η σύγκρουση κοσμικού και ιερού, όπου το κοράνι είναι ο ιερός νόμος, πάνω από οποιονδήποτε ανθρώπινο.
Υπάρχει ακόμη και το εθνοτικό κριτήριο. Στην οθωμανική αυτοκρατορία υπήρχε μια ομπρέλα οθωμανικότητας περίπου σε 70 επιμέρους λαούς. Τα τελευταία 100 χρόνια, έχουμε μία δημοκρατία στα χαρτιά, με μία κοινωνία να βρίσκεται διαρκώς σε μία εσωτερική διαμάχη, όπου το εθνοτικό των 70 λαών είναι πια τρεις διακριτές ομάδες. Οι Κούρδοι τούρκοι πολίτες είναι μία μεγάλη ομάδα, οι Τούρκοι της ευρωπαϊκής Τουρκίας είναι επίσης ισχυρή ομάδα και τέλος οι ανατολίτες.
Σταμάτης Μιχαλακόπουλος