Ελένη Αρτεμίου – Φωτιάδου
Εξαιρετική Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας και Ποιήτρια με Πολλά Οράματα και Άφθονες Ελπίδες
Συνέντευξη στη Φωνή
- Κυρία Αρτεμίου-Φωτιάδου, πώς θα συστηνόσασταν στον κόσμο που θα ήθελε να σας γνωρίσει περισσότερο;
Γεννήθηκα στην Αμμόχωστο, μεγάλωσα όμως στη Λάρνακα λόγω της τουρκικής εισβολής. Το αίσθημα είναι πικρό και παράξενο. ΄Οπως ένα δέντρο που πρέπει να μεγαλώσει χωρίς χώμα και ρίζες. Και το μόνο που απομένει είναι ένας ουρανός να δέχεται τα βλέμματα της επίκλησης. ΄Ομως τα χρόνια διάβηκαν, η ανάγνωση και μετά η γραφή λειτούργησαν και λειτουργούν παρηγορητικά. Οι λέξεις, όμως, είναι και μια τρυφερή έπαλξη για τα δίκια που πρέπει να εκφραστούν, για το άδικο που πρέπει να καταπολεμηθεί. Ο καθείς και τα όπλα του, κατά τον Ελύτη. Κι εγώ γράφω και εγγράφομαι στα ποιήματα αλλά και στα πεζά μου, αφήνοντας τη σφραγίδα μιας μνήμης μικρής αλλά αξεθώριαστης, από τη σκλαβωμένη μου πόλη κι από την κατεχόμενη Κύπρο γενικότερα.
Στην καθημερινότητά μου , επαγγελματικά, είμαι Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης με πτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στα Παιδαγωγικά και στην Εκπαιδευτική Ηγεσία και Πολιτική. Τα τελευταία χρόνια, θέλοντας να διευρύνω τις γνώσεις μου και την οπτική μου για τον κόσμο, συνεχίζω τις σπουδές μου ως Διδακτορική φοιτήτρια Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
- Το συγγραφικό και λογοτεχνικό σας έργο περιλαμβάνει αρκετά είδη λόγου και έχει τιμηθεί με αρκετές διακρίσεις. Μιλήστε μας γι΄αυτό.
΄Εχω ευλογηθεί με είκοσι δύο βιβλία μέχρι στιγμής. Δώδεκα ποιητικές συλλογές, μία συλλογή διηγημάτων και εννέα βιβλία για παιδιά. ΄Εχω γράψει επίσης ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά σενάρια καθώς και θεατρικά έργα. ΄Εχω τιμηθεί με πολλές βραβεύσεις κατά καιρούς. Αναφέρω ενδεικτικά το βραβείο Κώστα Μόντη για την ποιητική μου συλλογή «Αλεξ-ήνεμος», τα δύο κρατικά βραβεία Κύπρου για δύο βιβλία μου παιδικής λογοτεχνίας, το βραβείο Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου για το παιδικό θεατρικό μου έργο « Το γαλάζιο διαμάντι», το Α΄Βραβείο διηγήματος από την Πανελλήνια ΄Ενωση Λογοτεχνών, τη συμπερίληψη τριών ποιητικών μου συλλογών στις βραχείες λίστες των κρατικών βραβείων Κύπρου, τη συμπερίληψη της ποιητικής μου συλλογής « Η αφηρημένη τέχνη του ‘ Εψιλον» στη βραχεία λίστα των βραβείων Jean Moreas. Σίγουρα δεν γράφουμε για τα βραβεία. Η συγγραφή ξεπηδά από μια εσωτερική ανάγκη έκφρασης, κατακλύζει τη σκέψη, ενεργοποιεί την ψυχή και το πνεύμα. Κάθε διάκριση είναι μία ενθάρρυνση για τη συνέχεια, ένα φιλικό χτύπημα στον ώμο για την επόμενη διαδρομή.
Από το 2011 εκδίδω τα βιβλία μου στην Ελλάδα, στον εκδοτικό οίκο Μανδραγόρας, με την επιμέλεια του Κώστα Κρεμμύδα και της Τζέλας Ασπρογέρακα Γρίβα. Οφεί λω πολλά στον Κώστα Κρεμμύδα, ο οποίος πίστεψε από την αρχή στην ποίησή μου. Η αποδοχή, η εκτίμηση, η στήριξη, κυριολεκτικά μου έδωσαν φτερά. Από το 2011 συνοδοιπορούμε και αριθμούμε εκδοτικά εφτά ποιητικές συλλογές, μία συλλογή διηγημάτων και ένα έμμετρο παραμύθι. Στις αρχές του 2024 αναμένεται η έκδοση μίας ακόμη ποιητικής συλλογής μου από τις εκδόσεις Μανδραγόρας.
- Τι είναι για σας η Ποίηση;
Μία μεγάλη αγάπη, μία μεγάλη ανάγκη. Και τρόπος ζωής. Με συναρπάζει πάντα αυτή η μαγική συμπύκνωση του λόγου, η μεταφορική χροιά, η αλληγορική απεικόνιση της πραγματικότητας, o μεγεθυντικός φακός στις λεπτομέρειες του κόσμου. Καθημερινά θα διαβάσω, θα διαβάσω ακόμη και στις πιο ανύποπτες στιγμές. Σε μια ουρά αναμονής, σε ένα κενό του χρόνου, όταν αναγκαστικά πρέπει να μείνεις ακίνητος. Τότε η μόνη κίνηση για μένα είναι η εγρήγορση και αφύπνιση της ποίησης. Κυκλοφορώ πάντοτε με βιβλία και σημειωματάριο. Παραμένω παραδοσιακή σε αυτό, παρά τις ελκυστικές δυνατότητες της τεχνολογίας. Ας πούμε ότι το μικρό μου σημειωματάριο είναι η δική μου «απόχη» για τις πεταλούδες των λέξεων και των εμπνεύσεων.
- Πώς προέκυψε η παρουσίαση των βιβλίων σας στον Πειραιά;
Η ψυχή της εκδήλωσης ονομάζεται Λίτσα Νιαρχάκου -Μυρμιγγίδου και με συγκινεί εδώ και χρόνια με τη μεγάλη, ανιδιοτελή αγάπη της. Γνωριστήκαμε εντελώς τυχαία στο Σπίτι της Κύπρου το 2016, σε μια παρουσίαση βιβλίου μου. ΄Εκτοτε μας συνδέει μια σχέση πολύ ιδιαίτερη και τρυφερή. Μας ενώνει ένα αόρατο νήμα γνήσιας αγάπης και αλληλοεκτίμησης. Και με τιμά ιδιαιτέρως το γεγονός ότι η Λίτσα πιστεύει τόσο πολύ στη γραφή μου. Με δική της πρωτοβουλία έχουν γίνει δύο παρουσιάσεις της ποίησής μου μέχρι τώρα. Η τελευταία, στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά, στις 23 Οκτωβρίου 2023, με συγκίνησε βαθύτατα. Η δε προσέλευση του κόσμου, η συμπαράσταση, τα σχόλια, έχουν χαραχτεί ανεξίτηλα στην καρδιά μου.
΄Ηρθα από την Κύπρο «ανυποψίαστη», θα έλεγα, για την τόση αγάπη του Πειραιά. Τι τιμή για μένα και το νησί μου ο κόσμος που ήρθε να μοιραστεί την ποίησή μου και τα λόγια σημαντικών ανθρώπων γι΄αυτή . Ευχαριστίες θερμές οφείλω στους εισηγητές/ εισηγήτριες της εκδήλωσης. Στον Θεοδόση Πυλαρινό, ομότιμο καθηγητή λογοτεχνίας Ιονίου Πανεπιστημίου, στη θεατρολόγο Κατερίνα Θεοδωράτου, στη φιλόλογο Αγγελική Σαράντη. Η κυρία Θεοδωράτου μίλησε για την τελευταία μου ποιητική συλλογή , « Φώτα στη διαπασών», Εκδόσεις Μανδραγόρας 2022, ο κύριος Πυλαρινός για την ποιητική μου συλλογή « Η Αφηρημένη Τέχνη του ΄Εψιλον» , Εκδόσεις Μανδραγόρας 2020 , ενώ η Αγγελική Σαράντη κατάθεσε τη δική της φιλολογική αλλά και προσωπική ματιά και για τις δύο συλλογές. Απέδωσαν εκπληκτικά τα ποιήματά μου, και τους ευχαριστώ θερμά γι΄αυτό, οι ηθοποιοί Βαγγέλης Βαροτσάκης και Κατερίνα Πετράτου.
Από καρδιάς εκφράζω τις ευχαριστίες μου και σε όλους όσοι με τίμησαν με την παρουσία τους, γνωστοί και άγνωστοι, φίλοι και καινούριοι φίλοι. Αυτή είναι εν τέλει η μαγεία της λογοτεχνίας και ειδικότερα της ποίησης. Να μας ενώνει σε μια συγκίνηση, σε ένα ηχηρό συναίσθημα. Κι αυτός ο δεσμός πλέον να μένει ακατάλυτος.
Eυχαριστίες πάντα και στον Κώστα Κρεμμύδα. Αεικίνητος, μεριμνά για την κάθε πτυχή της παρουσίασης και φροντίζει για όλα. Τα λόγια του στην αρχή της παρουσίασης ήταν ενδεικτικά της αγαστής, δημιουργικής μας συνοδοιπορίας.
Μόνο ευγνωμοσύνη για τα όσα μου έχουν προσφερθεί από ανθρώπους που ακούμπησαν με τόση ευαισθησία την ψυχή μου.
- Γνωρίζουμε ότι είστε και η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας. Μιλήστε μας γι΄αυτή σας την ιδιότητα.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας μετράει ήδη δύο χρόνια ζωής. Γεννήθηκε μέσα στους περιορισμούς της πανδημίας, μετά από μια πρόταση του ποιητή και καθηγητή Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Δημιουργικής Γραφής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Τριαντάφυλλου Η. Κωτόπουλου. Παρά τις δυσκολίες και κυρίως την έλλειψη οικονομικών πόρων, το Φεστιβάλ έκανε την εμφάνισή του με τη στήριξη του Δήμου Λάρνακας και υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Κύπρο και της Προέδρου της Βουλής. Μια προσπάθεια που συνένωσε καλλιτεχνικές δυνάμεις της Λάρνακας, έτσι ώστε η Ποίηση να αναδειχθεί και μέσα από τη μουσική, τη ζωγραφική, τον χορό. Τα δύο Φεστιβάλ στηρίζονται από οργανωτική και επιστημονική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν εκλεκτοί συνεργάτες, Πανεπιστημιακοί, Ποιητές, άνθρωποι οι οποίοι με τη δράση και την προσφορά τους προάγουν τον πολιτισμό. Με τον Τριαντάφυλλο Η. Κωτόπουλο συνεργαζόμαστε άψογα σε όλα τα επίπεδα. Το κοινό μας όραμα μας για την Ποίηση και τον Πολιτισμό γενικότερα έχει αποφέρει μέχρι τώρα σημαντικούς καρπούς. Τα δύο Φεστιβάλ και δράσεις καθ΄όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Ενδεικτικά αναφέρω την πρόσφατη Ημερίδα για τον Ποιητή Γιώργο Βέη, στις 21 Οκτωβρίου 2023, την οποία συνδιοργανώσαμε με την Πρεσβεία της Ελλάδας στην Κύπρο και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. ( Διιδρυματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής, ΠΔΜ-ΑΠΘ). Ευχαριστούμε ιδιαιτέρως τον Πρέσβη κ. Ιωάννη Παπαμελετίου για την πρόταση συνεργασίας.
Το 3ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας προγραμματίζεται για το διάστημα 18-21 Απριλίου 2024.
Με την ευκαιρία, εκφράζω θερμές ευχαριστίες για τη συνεργασία στον δήμαρχο Λάρνακας , κ. Ανδρέα Βύρα, στον Λειτουργό των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Δήμου, κ. ΄Ακη Ιωάννου και στον Δημοτικό Σύμβουλο, Πρόεδρο της Επιτροπής Πολιτισμού, κ. ΄Αθω Καζαντζή. Ευχαριστίες, επίσης, για τη στήριξη στο Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Κυρία Αρτεμίου-Φωτιάδου, θα σας έχουμε ξανά κοντά μας στον Πειραιά;
Θα το ήθελα πάρα πολύ και είμαι σίγουρη ότι θα υπάρξουν ευκαιρίες. Ναι, επιθυμώ πολύ να ανταμώσουμε ξανά με την ίδια και μεγαλύτερη ακόμα αγάπη. Γιατί ο κόσμος και ιδιαίτερα ο κόσμος της Ποίησης, μόνο όταν τον μοιράζεσαι υπάρχει, κατά τον Τάσο Λειβαδίτη. Υπάρχουν ήδη κάποιες προτάσεις, τις οποίες εκτιμώ βαθύτατα και αναμένω με πολλή χαρά. Ο Πειραιάς και οι άνθρωποί του είναι στην καρδιά μου και κάθε παρουσία μου εδώ θα είναι εξαιρετική τιμή για μένα και ευκαιρία για ένα μοναδικό συναπάντημα.
Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη, κύριε Κανατσέλη. Με τιμάτε και μου δίνετε χαρά με το ενδιαφέρον σας.