Παγκόσμια η κρίση δημοσίου χρέους
Πέραν της γνωστής κατάστασης του Δημοσίου χρέους που μαστίζει τη χώρα μας που σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το ακαθάριστο ενοποιημένο χρέος της γενικής κυβέρνησης σε ονομαστικές τιμές στο τέλος του 2023 εκτιμήθηκε στα 357 δισ. ευρώ (161,9% του ΑΕΠ) και ανεξάρτητα από ελληνικά & ξένα δημοσιεύματα ότι η χώρα μας θεωρείται πλέον πρότυπο: “Handelsblatt: Η Ελλάδα πρωταθλήτρια ανάπτυξης μετά την πανδημία”
Με αφορμή δημοσίευμα που αφορούσε την εξέλιξη του Ισπανικού Δημόσιου χρέους “ Spanish debt hits record €1.6 trillion, 109% of GDP, and grows at 5,1%, twice rate of GDP, 2%” (το ισπανικό χρέος έφθασε το € 1,6 Τρις & στο 109% του ΑΕΠ & αυξάνεται σε διπλάσιο + ρυθμό σε σχέση με ΑΕΠ) και επειδή χωρίς καμία αμφιβολία διερχόμεθα την 4η παγκόσμια κρίση δημόσιου χρέους μέσα σε δύο αιώνες & όπως εξελίσσονται τα πράγματα στη Διεθνή οικονομία διαφαίνεται, κατά την υποκειμενική βεβαίως άποψή μας ότι υπάρχουν προς το παρόν μόνο δύο επιλογές για την αντιμετώπιση του υπερβολικού παγκόσμιου Δημόσιου χρέους!
α: η πρώτη: συνέχιση της φιλελεύθερης πολιτικής και της πολιτικής του ordoliberalismus της σχολής του Freiburg (του ορθού φιλελευθερισμού που εφαρμόζεται με έμφαση από τη Γερμανία) που αμφότερες έχουν κύριο χαρακτηριστικό την προβολή της ατομικής- ιδιωτικής δραστηριότητος & τη μειωμένη κρατική παρέμβαση.
Εφαρμόζουν την πολιτική της λιτότητας για να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα ο πληθωρισμός & στοχεύουν στη δημιουργία πλούτου από συγκεκριμένα συμφέροντα προκειμένου να υπάρχει συνεχής οικονομική επέκταση.
Την επιλογή αυτή έχουν κάνει εδώ & αρκετές 10ετίες χώρες με «δυτικό προσανατολισμό» που ωστόσο προϊόντος του χρόνου εξωτερικοί & εσωτερικοί παράγοντες την κατέστησαν πλέον λίαν αναποτελεσματική.
β: η δεύτερη: μπορεί να εστιάσει στην εφαρμογή των κανόνων του κεϋανσισμού που σημαίνει όμως πυροδότηση των εκτυπωτών των κεντρικών τραπεζών που μοιραίως θα οδηγήσει σε έναν παγκόσμιο υπερπληθωρισμό και συναλλαγματική αναδιάρθρωση.
Ωστόσο θα εξανεμίσει το Δημόσιο & το ιδιωτικό χρέος.
Ο πρώτος που εφάρμοσε τα Keynesian Economics ήταν ήταν ο Αμερικανός Πρόεδρος Ρούζβελτ. Όσο για τα δάνεια και τα χρέη ο Κeynes είχε πει: «Σπρώξτε τις λήξεις στο μέλλον».
Σε επισήμανση ότι θα δημιουργηθεί μακροπρόθεσμα πρόβλημα, απάντησε: «ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΝΕΚΡΟΙ»
Βέβαια αυτό ακούγεται μακάβριο αλλά στο νου του είχε τα περιβόητα Consols.
«CONSOLS – κονσόλες» (αρχικά συντόμευση των ενοποιημένων προσόδων, αλλά στη συνέχεια λήφθηκαν ως ενοποιημένες μετοχές) ήταν εκδόσεις κρατικού χρέους με τη μορφή διαρκών ομολόγων, εξαγοράσιμων κατ’ επιλογή του κράτους δλδ: δηλαδή ομόλογα χωρίς λήξη – πληρώνεται μόνο ο τόκος και αν στη συνέχεια δημιουργηθεί αποθεματικό “cash” τα ανακαλείς.
Η Τράπεζα της Αγγλίας εξέδιδε Consols από το 1752 τα οποία και τα αποπλήρωνε στη συνέχεια όταν τα οικονομικά του κράτους το επέτρεπαν
Η κυβερνήσεις των ΗΠΑ κυκλοφόρησαν αρκετές τέτοιες εκδόσεις από το 1877 έως το 1930 τις οποίες και μελλοντικά εξοφλούσαν ενώ κάτι τέτοιο προφανώς ακολουθείται χωρίς «τυμπανοκρουσίες» και σήμερα.
Ας δούμε και τι γίνεται σήμερα στο αντίπαλο δέος της Δύσεως, στη Ρωσία.
Φαίνεται καθαρά ότι η σημερινή ρωσική ηγεσία ξέρει από Keynesian Economics.
Προς το παρόν και λόγω του «Ρωσοουκρανικού» πολέμου «πουσάρει» την ρωσική οικονομία με στρατιωτικούς εξοπλισμούς.
Παράλληλα διαθέτει τους υδρογονάνθρακες & τις πρώτες ύλες στη Διεθνή Αγορά σε ρούβλια και τυπώνει όσα ρούβλια θέλει και δανείζει αυτούς που θέλουν το φτηνό ρώσικο πετρέλαιο, ΦΑ και α’ ύλες.
Αν και δε θα θέλαμε να σχολιάσουμε την ακολουθητέα πολιτική εκ μέρους της ΕΕ & των ΗΠΑ – ΗΒ μοιραίως η σημερινή κατάσταση μας οδηγεί να αποφανθούμε ότι αυτή ήταν το μέγα επίτευγμα των δυτικών κυρώσεων, που ενώ ήθελαν να αποκόψουν την Ρωσία από το παγκόσμιο δυτικοκρατούμενο εμπόριο, κατόρθωσε να θέσει στις δολαριοκρατούμενες χρηματαγορές τη θέση του δολαρίου σε διαρκή αμφισβήτηση και στην ουσία βοήθησε να δημιουργηθεί ένα νέο παράλληλο εμπορικό – χρηματικό κύκλωμα.
Το 2023-24 οι ΒRICS έγιναν ΒRICS+ πάντα με σκληρό πυρήνα κυρίως την Κίνα και την Ρωσία.
Με βάση αυτές τις εξελίξεις ίσως οι Κυβερνητικοί παράγοντες και ιδιαίτερα οι ΥΠΟΙΚ θα πρέπει εκ νέου να ανατρέξουν στο ταμείο της μνήμης των ή αν έχει εξασθενήσει να αρχίσουν εκ νέου να μελετούν τα «ευαγγέλια» της Οικονομίας & ίσως να αντιληφθούν πως & γιατί διαμορφώνεται η «σωστή πλευρά της ιστορίας»
Δημήτρης Ζακοντίνος
Οικονομολόγος
MCs stragetic & defence analyst