Στην Μεγάλη Ελλάδα με την ΦΩΝΗ
Ένα ταξίδι προσκύνημα που όλοι μας θεωρούμε επιβεβλημένο, ως ένα κομμάτι της παλιάς μας μεγάλης Ελλάδας του πολιτισμού, της φιλοσοφίας, της πολιτικής οργάνωσης και που μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε χάρις στη ΦΩΝΗ, με άψογη διοργάνωση, εξαιρετική ξεναγό και ένα πλούσιο πρόγραμμα που περιλάμβανε την Ματέρα, το Αλμπερομπέλλο, την Καλλίπολη, το Λέτσε, την Ατερνατία, την Καλημέρα, το Μπάρι με τον μεγαλόπρεπο ναό του Αγίου Νικολάου, όπου και φυλάσσονται τα λείψανά του.
Πολύ συνοπτικά βέβαια, γιατί ούτε τα λόγια, ούτε οι φωτογραφίες μπορούν να μεταδώσουν το ιδιαίτερο χαρακτήρα της κάθε πόλης.
Η Ματέρα είναι ένα μοναδικό σκηνικό από βράχους κτισμένους στην κάτοψή τους ώστε να μετατρέπουν σε καταλύματα που στέγαζαν χιλιάδες ανθρώπους κάτω από άθλιες συνθήκες, ώσπου η κυβέρνηση να ευαισθητοποιηθεί και να τους μεταφέρει σε πολυκατοικίες. Πρόκειται για μία από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου γι’ αυτό και προστατεύεται από την Ουνέσκο. Τα κτίσματα δεν έχουν δοθεί προς τουριστική εκμετάλλευση . Υπάρχει βεβαίως και η καινούργια πόλη με ωραία επιβλητικά κτίρια καλλιτεχνήματα, όπως το συμβολικό γλυπτό μιας υδρογείου από την οποία ανεβαίνει ο κορμός μιας ελιάς, ο οποίος είναι τα περιπλεγμένα σώματα ενός άνδρα και μιας γυναίκας.
Το Αλμπερομπέλλο είναι ένα μοναδικό, γραφικό σκηνικό από τρούλους με ζωγραφισμένα συμβολικά σχήματα. Οι τρούλοι αυτοί είχαν μία ιδιαίτερη λειτουργικότητα, που έχει σχέση με το φεουδαρχικό καθεστώς και την φορολογία των κατοίκων. Επειδή ήταν αναγκασμένοι να πληρώνουν φόρους για τα σπίτια, κατασκεύαζαν με πέτρα τους τρούλους και όταν περνούσε ο έφορος, τραβούσαν την πέτρα κλειδί και έπεφτε όλος ο τρούλος. Μόλις έφευγε ο έφορος ξανασυναρμολογούσαν τις πέτρες και έτσι απέφευγαν την φορολογία. Σήμερα πολλά από αυτά έχουν μετατραπεί σε μαγαζάκια με όμορφα τουριστικά είδη, σε καφέ, ακόμη και σε καταλύματα. Η καινούργια δε πόλη έχει όμορφες πλατείες, καθεδρικό ωραίο, Δημαρχείο, μεγάλους δρόμους.
Το Λέτσε η «Αθήνα της Απουλίας» λόγω των επιβλητικών οικοδομημάτων σε ρυθμούς Ελληνικού και μπαρόκ, είναι ένα ανοιχτό μουσείο που απαιτεί ώρες για να θαυμάσεις τους καταπληκτικούς της ναούς, τα σπίτια φρούρια, τα ανθοστόλιστα μπαλκόνια, την αρένα που είναι η πιο καλοδιατηρημένη της Ιταλίας, αλλά και την σύγχρονη πόλη.
Στη Στερνατία και την Καλημέρα μας περίμεναν Έλληνες που μας ξενάγησαν στο σπουδαίο ελαιοτριβείο, στο πάρκο με την Αρχαία Ελληνική στήλη που τους έστειλε η Ελλάδα, στην επιβλητική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και μας μίλησαν για την αναβίωση του ενδιαφέροντος για την Ελληνική γλώσσα.
Η Καλλίπολη μια πολύ εντυπωσιακή πόλη με επίσης ατμοσφαιρικά παλιά εργαστήρια, απέραντη θέα στη θάλασσα.
Το Οτράντο ένα πανέμορφο γραφικό λιμάνι, έχει ένα τραγικό παρελθόν όταν το 1480 το κατέλαβαν οι Οθωμανοί, επειδή δεν είχε τείχη και αποκεφάλισαν 811 χριστιανούς που δεν ήθελαν να εξισλαμιστούν. Οι Οθωμανοί υπήρξαν οι πιο βίαιοι και άγριοι κατακτητές και σκόπευαν να συνεχίσουν μέχρι την Ρώμη και την υπόλοιπη Ευρώπη. Ευτυχώς όμως δεν είναι νερό και δεν γνώριζαν το δρόμο. Έτσι αναγκάστηκαν να γυρίσουν.
Η πιο ωραία έκπληξη του ταξιδιού ήταν η μουσικοχορευτική βραδιά που μας πρόσφερε το Ελληνικό συγκρότημα στο ξενοδοχείο μας με Ελληνικά τραγούδια της περιοχής, όπως το γνωστότατο «Άνδρα μου πάει» που δείχνει τον καημό των γυναικών για τον ξενιτεμό των ανδρών και την «Ταραντέλλα» που χόρεψε πολύ όμορφα η χορεύτρια του συγκροτήματος και την συνόδεψαν πολλά άτομα της παρέας μας.
Η Ταραντέλλα, όπως μας εξήγησε ο Έλληνας ξεναγός μας, φιλόλογος και πρόεδρος του συλλόγου των εκεί Ελλήνων, προέρχεται από το όνομα της αράχνης ταραντούλα, που όταν τους τσίμπαγε, έπρεπε να χορεύεις επί δύο ώρες και να ιδρώσεις για να φύγει το δηλητήριο. Αυτό όμως, όπως αποφάνθηκαν ερευνητές ήταν και είναι μία πρόφαση για τις γυναίκες κυρίως να εκτονώνονται και να ξεδίνουν από την κούραση, τα πολλά προβλήματα, τις έννοιες και στεναχώριες της καθημερινότητάς τους. Έτσι έχουμε ένα χορό που μοιάζει με τους Διονυσιακούς χορούς και τον χορό των αναστενάρηδων. Άλλη μία περίτρανη απόδειξη της Ελληνικότητας, που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και συνεχίζει.
Είναι πράγματα που μας αγγίζουν πολύ βαθειά και που οι ξένοι δεν μπορούν να αισθανθούν. Το ζήτημα είναι να μην αποξενωθούν οι νέες γενιές από το πλούσιο σε παράδοση γλωσσική, μουσική, παρελθόν.
Το ευχόμαστε και ευχόμαστε καλή δύναμη σε όλους όσοι εργάζονται γι’ αυτό.
Βαρβάρα Τσιάλτα